16th SEP 2023 - (Ethnic language program-CHO_DAAI) by Radio NUG

📌 (ချင်း တိုင်းရင်းသား - Daai ဒိုင်ရ် ဘာသာစကား) ထုတ်လွှင့်မှု အစီအစဥ် ၂၀၂၃ စက်တင်ဘာလ ( ၁၆ ) ရက်နေ့ နောက်ဆုံးရပြည်တွင်းသတင်းများ 

📌📌 ၁။ မင်းတပ်နယ်မှာ လူ ၄၀ ဝန်းကျင် ဖမ်းဆီး စစ်မေးခံရ 

 

မင်းတပ်မှာ ၂ ရက်အတွင်း လူ ၄၀ ဝန်းကျင်ကို စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက စွပ်စွဲဖမ်းဆီးပြီး စစ်မေးနေတယ်လို့ သိပါ

တယ်။

 

စက်တင်ဘာ ၁၂ရက်နေ့ အစောပိုင်းက ချင်း - မကွေးနယ်စပ် မင်းတပ်မြို့နယ် ဒန့်ဒီးကျေးရွာက စာသင်ကျောင်း ဆရာ၊ ဆရာမအပါအဝင် ကလေးသူငယ် ၃၅ ဦးဝန်းကျင် ဖမ်းဆီးခံရတာပါ။

 

မကွေးတိုင်းဘက်ကလာတဲ့ အင်အား ၁၀၀ လောက်ဝန်းကျင် စစ်ကြောင်းက ဖမ်းဆီးခဲ့တာလို့ သိရပါတယ်။ ဖမ်းဆီးခံ ရသူတွေ အားလုံးပြန်လွတ်လာတယ်လို့ မင်းတပ်မြို့နယ်‌‌ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။

 

“ပြန်လွတ်လာကြပြီ၊ ပစ္စည်းခိုးသွားတာနဲ့ စားသောက်တာတွေတော့ ရှိတာပေါ့၊ အသက်ကြီးပိုင်းထဲကတယောက်က နှိပ်စက်ခံရတဲ့ဒဏ်ကြောင့် လမ်းမလျှောက်နိုင်သေးဘူး။” လို့ ဆိုပါတယ်။

 

စက်တင်ဘာ ၁၃ရက် မနက်အစောပိုင်းကလည်း မင်းတပ်၊ ဘဝသစ်ရပ်ကွက် မိခင်ကလေးရုံးအနီးမှာ အသက် ၁၇ နှစ်ဝန်းကျင် အမျိုးသား ၃ ဦးကို စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက ထပ်မံ ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်သွားတယ်လို့ မျက်မြင်တွေက ပြောပါတယ်။သူတို့ ၃ ဦးကို ခလရ ၂၇၄ တပ်ရင်းဘက် ခေါ်ဆောင်သွားတာဖြစ်ပြီး ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာတာ ရှိ၊ မရှိ မသိရ သေးပါဘူး။

 

မြို့တွင်းကပြည်သူတွေ အထူးသတိထားသွားလာနေထိုင်ဖို့ ချင်းကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (မင်းတပ်) က ဩဂုတ်လ နှောင်းပိုင်း မှာ အသိပေးထားပေမယ့် စွပ်စွဲဖမ်းဆီးခံရတာမျိုး အရင်လို ဆက်ဖြစ်နေဆဲလို့ သိရပါတယ်။

 

========================

 

📌📌 ၂။ မတူပီမှာ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၂ ဦး လက်နက် ၂ လက်၊ ကျည်အတောင့် ၅၀၀ ကျော်နဲ့ အလင်းဝင်လာ

 

မတူပီမှာ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၂ ဦး လက်နက် ၂ လက်၊ ကျည်အတောင့် ၅၀၀ ကျော်နဲ့ အလင်းဝင်လာတယ်လို့ ချင်းလဲန်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (မတူပီ) က စက်တင်ဘာ ၉ရက်နေ့က သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။

 

အလင်းဝင်လာသူတွေဟာ မတူပီမြို့အခြေစိုက် ဗျူဟာစခန်းက တပ်ကြပ်ကြီးအဆင့်ရှိသူနဲ့ ဒုတပ်ကြပ်အဆင့် ရှိသူတွေ ဖြစ်ပြီး ၂၀၂၃ ဩဂုတ် ၂၈ ရက်နေ့က အလင်းဝင်လာကြတာပါ။

 

သူတို့နဲ့အတူ MA1 တလက်၊ MA3 တလက်၊ လက်ပစ်ဗုံး ၂ လုံး၊ ကျည်ဘောက် ၈ ခု၊ ကျည်ဆန်အထောင့် ၅၃၀ ပါလာတာလို့ ချင်းလဲန်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (မတူပီ) က ပြောပါတယ်။

 

လက်နက်အပြည့်အစုံယူလာတဲ့ ၂ ဦးကို ချီးမြှင့်ငွေ သိန်း ၆၀ စီ ပေးထားတယ်လို့လည်း ချင်းလဲန်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (မတူပီ) ရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြပါတယ်။

 

========================

 

📌📌 ၃။ မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုဆိုင်ရာ ကြားနာပွဲ ဝါရှင်တန်ဒီစီမှာ ပြုလုပ်

 

မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုအခြေအနေတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်အစိုးရတာဝန်ရှိသူတွေ၊ လူ့အခွင့်အရေးလေ့လာစောင့်ကြည့်သူတွေနဲ့ ကိုယ်တွေ့ကြုံခဲ့သူ မျက်မြင်သက်သေ အချို့ရဲ့ ထွက်ဆိုချက်တွေ ကြားနာစစ်ဆေးမှုကို အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်မှာ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။

 

အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်ရဲ့ တွမ်လန်းတို့စ် လူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင် (Tom Lantos Human Rights Commission) က ဦးစီးပြုလုပ်တဲ့ ကြားနာစစ်ဆေးမှုထဲက ပထမဆွေးနွေးခန်းမှာ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဌာန၊ အရှေ့အာရှနဲ့ ပစိဖိတ် ရေးရာ လက်ထောက်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မလီဆာ ဘရောင်း (Melissa A. Brown)၊ အမေရိကန်အစိုးရ လူသားချင်း စာနာမှု အကူအညီပေးရေး USAID အဖွဲ့ အာရှရေးရာဗျူရို၊ လက်ထောက် စီမံခန့်ခွဲရေးအရာရှိ မိုက်ကယ် ရှီဖာ (Michael Schiffer)၊ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဌာန၊ ဒီမိုကရေစီလူ့အခွင့်အရေးနဲ့ လုပ်သားရေးရာ ဗျူရိုလက်ထောက်အတွင်းဝန် အဲရင် ဘာကလေ (Erin Barclay)၊ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဌာန၊ နိုင်ငံတကာ ရာဇဝတ်မှုနဲ့တရားမျှတရေးဆိုင်ရာ သံအမတ်ကြီး ဘာ့သ် ဗန် ရှာအက် (Beth Van Schaack) တို့ တက်ရောက်ဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။

 

အမေရိကန်အစိုးရအနေနဲ့ စစ်ကောင်စီကို စီးပွားရေးနဲ့ နိုင်ငံရေးဖိအားတွေပေးဖို့နဲ့ ဘက်ပေါင်းစုံ အလွှာပေါင်းစုံပါဝင်တဲ့ သံတမန်ရေးနည်းလမ်းနဲ့ ဆောင်ရွက်သွားဖို့၊ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံမှာ အပြောင်းအလဲဖြစ်အောင် ဆောင်ရွက် နိုင်မယ့် အလားအလာ၊ မြန်မာ့ရေနံနဲ့ သဘာဝဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်း MOGE ကို ပိတ်ဆို့အရေးယူဖို့ ကြိုးပမ်းမှုနဲ့ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တွေကို အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ အခြေချထားရှိဖို့ အခြေအနေတွေအကြောင်း ဆွေးနွေးတင်ပြ ခဲ့ကြပါတယ်။

 

ဒုတိယဆွေးနွေးခန်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေးအထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာတွမ်အင်ဒရူး (Tom Andrews) က အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုအနေနဲ့ ဥရောပသမဂ္ဂနဲ့ပူးပေါင်းပြီး မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ ဝင်ငွေအရင်းအမြစ်ဖြစ်တဲ့ မြန်မာ့ရေနံနဲ့ သဘာဝဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်းကို ပိတ်ဆို့အရေးယူဖို့၊ မြန်မာစစ်တပ်အတွက် လက်နက်နဲ့လေယာဉ်ဆီတွေ မရရှိအောင် ဒေသတွင်းနိုင်ငံတွေနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ဖို့၊ အတိုက်အခံအင်အားစုတွေအတွက် လက်နက်မဟုတ်တဲ့ အကူအညီတွေနဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေအတွက် လူသားချင်းစာနာမှုအကူအညီတွေ တိုးမြှင့်ပေးအပ်ဖို့ စတဲ့အချက်တွေကို တိုက်တွန်း တောင်းဆိုသွားပါတယ်။

 

တတိယဆွေးနွေးခန်းမှာတော့ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းချိန်က နေပြည်တော်မှာရှိနေခဲ့တဲ့ မြန်မာဆရာဝန် ဒေါက်တာ အေးချမ်းမွန်၊ ရိုဟင်ဂျာလူ့အခွင့်အရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူ မလပ်ကီးကာရင်တို့က တက်ရောက်ပြီး ထွက်ဆိုခဲ့ကြပါ တယ်။

 

အဲဒီနောက် ကော်မတီအဖွဲ့ဝင်တွေက စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု အခြေအနေတွေ၊ အမေရိကန်နဲ့ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းရဲ့ တုံ့ပြန်မှု၊ အမေရိကန်လွှတ်တော်က ပြဋ္ဌာန်းလိုက်တဲ့ Burma Act ဥပဒေ အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်မှုအခြေအနေနဲ့ မူဝါဒ ချမှတ်သူတွေကို အကြံပြု တိုက်တွန်းလိုတဲ့ အကြောင်းတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးမေးမြန်းချက်တွေကို တက်ရောက်လာသူတွေက ဖြေကြားခဲ့ပါတယ်။

#RadioNUGLocalNews

#SpringRevolution