10th SEP 2022 - (Ethnic language program-CHO_DAAI) by Radio NUG ~ Newsletter by Radio NUG

📌 (ချင်း တိုင်းရင်းသား - Daai ဒိုင်ရ် ဘာသာစကား) ထုတ်လွှင့်မှု အစီအစဥ် ၂၀၂၂ စက်တင်ဘာလ ( ၁၀ ) ရက်နေ့ နောက်ဆုံးရပြည်တွင်းသတင်းများ

📌📌 ၁။ CDF မင်းတပ်၏ ပထမဆုံး “နာနတ်သီးနှင့် ပွဲကြမ်းကြမယ်” Challenge တွင် ရန်ပုံငွေပြည့်မီရန် လိုအပ်နေ၊ တတ်နိုင်သည့်ဘက်ကပါဝင်ကြရန် ဖိတ်ခေါ်

CDF မင်းတပ် ကာကွယ်ရေးတပ်က ပထမဆုံးအကြိမ်ပြုလုပ်တဲ့ “နာနတ်သီးနှင့် ပွဲကြမ်းကြမယ်” Challenge မှာ သတ်မှတ်ထားတဲ့ ရန်ပုံငွေပြည့်မီဖို့ ထက်ဝက်ကျော်လိုအပ်နေသေးတယ်လို့ သိရပါတယ်။

ဒီလှုပ်ရှားမှုဟာ ပြည်သူလူထုအတွက် သတင်းကောင်းတွေ ယူဆောင်ပေးနိုင်ဖို့ အဓိက ပစ်မှတ် ထားတာဖြစ်တယ် လို့လည်း CDF မင်းတပ် လက်နက်တပ်ဆင်ရေးဌာန တာဝန်ရှိသူက The Mindat Post သတင်းဌာနကို ပြောပါတယ်။

“ဒီ Challenge စခေါ်တာ တစ်လနီးပါးရှိပြီ၊ မျှော်မှန်းထားတာရဲ့ ၃၇ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ပဲ ရသေးတယ်။ ကျွန်တော်တို့ မီဒီယာနဲ့လည်း အလှမ်းဝေးတော့ လုပ်ငန်းထိရောက်မှု နည်းတယ်လို့မြင်တယ်၊ ပြည်သူတွေ ဒီ Campaign မှာ ပါဝင်ပေးကြဖို့ မေတ္တာရပ်ခံပါတယ်” လို့ သူကပြောပါတယ်။ ရန်ပုံငွေ ထည့်ဝင်နိုင်တဲ့ကာလကိုတော့ သြဂုတ်လ ၁၃ ရက်ကနေ စတင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး လာမယ့် စက်တင်ဘာလကုန်အထိ စုစုပေါင်း ၄၅ ရက် သတ်မှတ်ထားပါတယ်။

“နာနတ်သီးနှင့် ပွဲကြမ်းကြမယ်” Challenge ကို ပြည်တွင်းက ပြည်သူအားလုံးပါဝင်နိုင်သလို အမေရိကန်၊ ဂျပန်၊ ထိုင်းနဲ့ စင်္ကါပူစတဲ့ ပြည်ပနိုင်ငံတွေနဲ့လည်း ချိတ်ဆက်ထားတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

လက်လုပ်မိုင်း၊ ပဒေသာမိုင်းတွေနဲ့ တိုက်ခိုက်ရတာဟာ ကာကွယ်ရေးရဲဘော်တွေအတွက် အန္တရာယ် အများဆုံးဖြစ်ပေမယ့် စစ်ကောင်စီတပ်တွေ အထိအနာရဆုံး စစ်ဆင်ရေးတစ်ခုဖြစ်နေတာကြောင့်လည်း ပြည်သူအားလုံး တတ်နိုင်တဲ့ဘက်က ပါဝင်ကြဖို့ CDF မင်းတပ်က တိုက်တွန်းထားပါတယ်။

📌📌 ၂။ မင်းတပ်မြို့ပေါ်မှာ ဆန်လိုအပ်သလောက်ဝယ်မရနိုင်လို့ မိသားစုတွေ ဆန်ပြတ်လပ်စပြုနေ

မင်းတပ်မြို့ပေါ်မှာ စစ်ကောင်စီတပ်ဘက်က ရောင်းချပေးနေတဲ့ ဆန်ကို တစ်အိတ် ၃၅၀၀၀ ကျပ်နဲ့ တစ်အိမ်ထောင် တစ်အိတ်နှုန်းသာ ရောင်းချပေးခဲ့တာကြာမြင့်ခဲ့ပြီး လိုအပ်သလောက်ထပ်ဝယ်မရနိုင်လို့ မင်းတပ်မြို့ပြည်သူတွေ ဆန်ပြတ်လပ်စပြုနေတယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီကနေ သိရပါတယ်။

"ကျနော်တို့ မိသားစုက လူဦးရေများ‌တော့ တစ်လကိုတောင် တစ်အိတ်နဲ့ မလောက်ဘူး၊ အခုက ၆ အိတ်‌၀ယ်ဖို့ လျှောက်ထားတာ၊ တစ်အိတ်ပဲ ရတယ်၊ ဒီတစ်အိတ်က ဒီတစ်နှစ်စာ အတွက်ရောင်းပေးနေသလို ဖြစ်တယ်၊ ပြန်လျှောက်ဖို့ လည်းမလွယ်ဘူး" လို့ မင်းတပ်မြို့ ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။

မင်းတပ်မြို့ထဲအတွက် ဆန်ကို စစ်တပ်ဘက်ကခွင့်ပြုမှသာ သယ်ယူပို့ဆောင်ခွင့်ပေးပြီး၊ မင်းတပ်မြို့မှာရှိတဲ့ ဘာသာရေး အဖွဲ့စည်းကနေတဆင့်သာ ၀ယ်ခွင့်ရတာဖြစ်ပါတယ်။ အရင်က တစ်အိမ်ထောင်ကို မိသားစု၀င် အနည်း၊ အများအလိုက် ဆန်ရောင်းချပေးခဲ့တာလည်းဖြစ်ပါတယ်။ မင်းတပ်မြို့ကနေ ၁၈မိုင်ဝေးတဲ့ ကျောက်ထုမြို့ဘက်မှာ ဆန်၀ယ်တာတွေ ရှိပေမယ့် အိမ်ထောင်စုတစ်စုအတွက် ၁၆ပြည်သာ ဝယ်ယူခွင့်ရှိနေတာပါ။

ပြီးတော့ နယ်ဒေသခံ တစ်ဦးကလည်း "ကျနော်တို့ရွာဘက်မှာစိုက်ထားတဲ့ ဆန်တွေကလည်း ရာသီဥတု မကောင်းတာရယ်၊ တိုက်ပွဲတွေရှိတာရယ်၊ ကောင်းကောင်းပြန်မလုပ်နိုင်တာလည်း၊ အခုဆို ရာသီဥတုသိပ်မကောင်းတော့ ဆန်လှန်းတဲ့ ဟာလည်း အဆင်မပြေဘူး၊ ရွာထဲမှာ ၄ သောင်းခွဲလောက်ပေးပြီး၀ယ်ရတယ်" လို့ နယ်ဘက်အခြေနေကို ပြောပြပါတယ်။

လက်ရှိမင်းတပ်မြို့ပေါ်မှာ စားသုံးဆီဈေး၊ ကြက်သွန်ဈေး ယခင်ထက် ၃ဆခန့် မြင့်တက်နေပြီး၊ လောင်စာဆီဈေးတွေပါ ၁လီတာကို ၄၈၀၀ ကျပ်အထိ ထိုးတက်လာနေပါတယ်။ အာဏာသိမ်းပြီးနောက် မင်းတပ်မြို့နယ်အတွင်း တိုက်ပွဲပြင်းထန် တာကြောင့် စားသောက်ကုန်တွေအစ စစ်တပ်ဘက်က ထိန်းချုပ်တင်းကြပ်မှုတွေ ပြုလုပ်နေပြီး စစ်ဘေးရှောင်တွေအပါ အ၀င် ပြည်သူအများစုမှာ အခက်အခဲ ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။

📌📌 ၃။ ဖမ်းဆီးခံထားရသည့် ဖနိုင်ကျေးရွာပြည်သူတစ်ဦးကို သတ်ပစ်လိုက်ပြီဟု စစ်ကောင်စီက တရားရုံးထံအကြောင်းကြား

မတူပီမြို့နယ်တွင် ဒေသခံကာကွယ်ရေးတပ် CDF မတူပီနှင့် အဆက်အသွယ်ရှိသည်ဟုယူဆကာ သံသယအမှုနှင့် ဇူလိုင် ၂၈ရက်က ဖမ်းဆီးထားသည့် ဖနိုင်ကျေးရွာ လင်မယားနှစ်ဦးထဲမှ အမျိုးသားဖြစ်သူကို ပြီးခဲ့သည့် ဩဂုတ်လ ၂၃ ရက်က သတ်ပစ်လိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်း စစ်ကောင်စီက တရားရုံးထံ အကြောင်းကြားသည်ဟု မိသားစုဝင်များထံမှ သိရသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဇူလိုင်လ ၁၆ ရက်တွင် မတူပီမြို့အခြေစိုက် ခလရ (၁၄၀) တပ်ရင်းမှ ထောက်လှမ်းရေး ဗိုလ်မှူးသန်းနိုင်ဝင်းအား ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်များက သတ်ဖြတ်မှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး စစ်ကောင်စီတပ်မှ အရပ်သားခြောက်ဦးကို ဖမ်းဆီးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များမှ သတ်ဖြတ်လိုက်သည့် သေဆုံးသူတွင် လူမမယ်ကလေး သုံးဦး ကျန်ခဲ့သည် ဟူ၍လည်း သိရသည်။

လက်ရှိမတူပီမြို့၌ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်၏ဖမ်းဆီးခံရပြီး တရားရုံးတွင် အမှုမတင်ဘဲ စစ်ဗျူဟာတပ်ထဲစစ်ဆေးခံရကာ အသက်ဆုံးရှုံးသူပေါင်း လေးဦးဝန်းကျင်ရှိလာပြီး ၎င်းတို့ထဲတွင် ငလိုင်ကျေးရွာမှ ဘာသာရေးသင်းအုပ်ဆရာ တစ်ဦးပါဝင် ကြောင်းလည်း Mizzima သတင်းဌာနက ရေးသားသည်။

📌📌 ၄။ စစ်ကောင်စီ ဥက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်၏ ရုရှားခရီးစဥ်တွင် စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဝင် ဦးမောင်းဟာ လိုက်ပါ

ရုရှားနိုင်ငံတွင် ကျင်းပပြုလုပ်သည့် အရှေ့ဖျား စီးပွားရေးဖိုရမ်သို့ တက်ရောက်မည့် စက်တင်ဘာ ၄ ရက် ခရီးစဥ်တွင် စစ်ကောင်စီ ဥက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နှင့်အတူ စီမံအုပ်ချုပ်ရေး ကောင်စီဝင် ဦးမောင်းဟာ ပါဝင်သည်ဟု စစ်ကောင်စီပိုင် သတင်း၊ မီဒီယာများတွင် ဖော်ပြသည်။

ယခုခရီးစဥ်သည် အာဏာသိမ်းပြီးနောက် စစ်ကောင်စီ ဥက္ကဌ၏ တတိယအကြိမ် ရုရှားနိုင်ငံ ခရီးစဥ်ဖြစ်ကာ နိုင်ငံတော် စီမံအုပ်ချုပ်ရေး ကောင်စီဝင် ဦးမောင်းဟာ၏ ပထမဆုံးအကြိမ် ပြည်ပခရီးစဥ်ဟုလည်း ဆိုနိုင်သည်။ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက် နိုင်ငံတော် စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီအဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းလိုက်ပြီး ဖေဖော်ဝါရီ ၃ ရက်ထုတ်ပြန်သည့် စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အဖွဲ့ဝင်ဖြည့်စွတ်စာရင်းတွင် ဦးမောင်းဟာ ပါဝင်လာခဲ့သည်။

မင်းတပ်မြို့နယ်၊ ဝမ္မသူးကျေးရွာ ချင်းတော်လှန်ရေးခေါင်းဆောင် ဦးဝမ္မသူးမောင်း၏ သားဖြစ်သူ ဦးမောင်းဟာ စစ်ကောင်စီ၏ အဖွဲ့ဝင်ရာထူးလက်ခံနေရာယူမှုကို ကန့်ကွက်ကြောင်း K'Cho Ethnic Association (ချိုးလူမျိုးစုအသင်း) က သဘောထားထုတ်ပြန်ထားပြီး၊ မင်းတပ်မြို့နယ် သပိတ်အဖွဲ့ကမူ ချင်းလူမျိုးများအား သစ္စာဖောက်သူအဖြစ် ပြင်းပြင်းထန်ထန်ပြစ်တင် ရှုပ်ချသွားမည့်အကြောင်း ဖေဖော်ဝါရီ ၂၂ ရက်တွင် အိတ်ဖွင့်စာပေးပို့ခဲ့ဖူးသည်။