13th AUG 2023 - (Ethnic language program-CHO_MΓΌn) by Radio NUG



πŸ“Œ (ချင်း တိုင်းရင်းα€žား - MΓΌn α€™ွα€”်း α€˜ာα€žာα€…α€€ား) ထုတ်α€œွှင့်α€™ှု ထစီထစα€₯် ၂၀၂၃ α€žြဂုတ်α€œ ( ၁၃ ) α€›α€€်α€”ေ့ α€”ောα€€်ဆုံးရပြα€Š်တွင်းα€žα€α€„်းα€™ျား 


πŸ“ŒπŸ“Œ ၁။ ချင်းထမျိုးα€žားα€€ောင်α€…ီ (မင်းတပ်) စတင် α€–ွဲ့α€…α€Š်းα€€ြောင်း α€€ြေα€Šာ

 

ချင်းထမျိုးα€žားα€€ောင်α€…ီ (မင်းတပ်) Chin National Council (Mindat) α€€ို စတင်α€–ွဲ့α€…α€Š်းα€α€š်α€œို့ (ဩဂုတ် ၆ α€›α€€်α€”ေ့) α€€ြေα€Šာα€œိုα€€်ပါα€α€š်။

 

ထနာဂါတ် ချင်းα€œူα€™ျိုးတွေထတွα€€် α€”ိုင်ငံα€›ေးα€œα€™်းစဉ် ချα€™ှတ်α€›ေး၊ α€–α€€်α€’α€›α€š်α€’ီα€™ိုα€€α€›ေα€…ီထရေး၊ α€€ိုα€š့်α€€ြα€™္α€™ာα€€ိုα€š် α€–α€”်တီးα€›ေး၊ တန်းတူα€›ေးα€”ဲ့ ထခြေခံα€œူ့ထခွင့်ထရေးတွေ ထာမခံချα€€်ပေးတဲ့ α€™ူဝါα€’α€œα€™်းစဉ်တွေα€€ို ထကောင်α€‘α€‘α€Š် α€–ော်ဆောင်α€–ို့ α€–ွဲ့α€…α€Š်းတာα€œို့ ပြောပါα€α€š်။

 

ချင်းထမျိုးα€žားα€€ောင်α€…ီ (မင်းတပ်) ထနေα€”ဲ့ ထထက်ပါα€™ူဝါα€’α€œα€™်းစဉ်တွေထကောင်α€‘α€Š်α€–ော်α€”ိုင်α€–ို့ α€’ေα€žα€‘α€ွင်း ထမြင့်ဆုံးထာဏာα€€ို α€€ျင့်α€žုံးα€”ိုင်တဲ့ α€”ိုင်ငံα€›ေးဦးဆောင်ထဖွဲ့α€‘α€…α€Š်းထဖြα€…် α€–ွဲ့α€…α€Š်းα€œိုα€€်တာပါ။

 

မင်းတပ်α€™ြို့α€”α€š်ထတွင်းα€™ှာ ထုပ်ချုပ်α€›ေး၊ α€€ာα€€ွα€š်α€›ေး၊ တရားα€…ီရင်‌α€›ေး၊ α€œုံခြုံα€›ေးα€”ဲ့ α€œူα€žားချင်းα€…ာα€”ာထောα€€်ထားα€›ေးစတဲ့ α€œုပ်ငန်းစဉ်တွေα€€ို ထကောင်α€‘α€‘α€Š်α€–ော် ဆောင်α€›ွα€€်α€”ိုင်တာα€Ÿာ ပြα€Š်တွင်း၊ ပြα€Š်ပ တော်α€œှα€”်‌α€›ေးထင်ထားα€…ုတွေα€›ဲ့ ထင်တိုα€€်ထားတိုα€€်ပါဝင်α€™ှုα€€ြောင့် α€–ြα€…်α€α€š်α€œို့α€œα€Š်း α€’ီα€”ေ့ α€€ြေα€Šာချα€€်α€™ှာ α€–ော်ပြထားပါα€α€š်။ 

 

တဖက်α€™ှာ ချင်းပြα€Š်α€”α€š်တခုα€œုံးထနေα€”ဲ့ မတူα€Šီတဲ့ α€”ေα€›ာα€’ေα€žα€‘α€œိုα€€် ထုပ်ချုပ်‌α€›ေးα€…α€”α€…် ပိုα€™ိုပီပြင်‌ထောင် ချင်းပြα€Š်ထောင် (Nation Building) α€α€Š်ဆောα€€်α€–ို့၊ ချင်းα€œဲα€”်α€€ောင်α€…ီ (Chinland Council) α€–ွဲ့α€…α€Š်းα€–ို့ ပြင်ဆင်ဆောင်α€›ွα€€်α€”ေα€α€š်α€œို့ ၂၀၂၃ ဇွα€”်α€œα€‘α€ွင်း ချင်းဂျာα€”α€š်α€€α€™ေးα€™ြα€”်းတဲ့ ထင်တာα€—ျူးတခုα€™ှာ ချင်းထမျိုးα€žားတပ်မတော် α€—ိုα€œ်α€™ှူးα€€ြီး ဆောα€œα€™ွα€”်α€€ ပြောα€€ြားα€–ူးပါα€α€š်။

 

========================

 

πŸ“ŒπŸ“Œ α‚။ မင်းတပ်α€™ြို့α€”α€š်α€…α€…်α€˜ေး‌α€›ှောင်α€€ော်မတီα€€ ဇူα€œိုင်α€œα€‘α€ွင်း α€€ျပ်α€žိα€”်း ၃၀၀ ခန့် α€œα€€်ခံα€–ြα€”့်ဝေ

 

မင်းတပ်α€™ြို့α€”α€š် α€…α€…်α€˜ေးα€›ှောင်စခန်းα€…ီα€™ံခန့်ခွဲ့α€™ှုα€€ော်မတီထနေα€”ဲ့ ၂၀၂၃ ဇူα€œိုင်α€œα€‘α€ွင်းα€™ှာ α€€ျပ်α€žိα€”်း ၃၀၀ ခန့်α€€ို α€…α€…်α€˜ေး‌α€›ှောင်α€”ဲ့ α€…α€…်α€€ောင်α€…ီα€›ဲ့ α€œေα€€ြောင်း၊ α€œα€€်α€”α€€်α€€ြီးα€€ြောင့် ထိခိုα€€်α€”α€…်α€”ာα€›α€žူတွေထတွα€€် ပံ့ပိုးα€”ိုင်ခဲ့α€α€š်α€œို့ α€€ော်မတီα€›ဲ့ α€žြဂုတ်α€œ ၁၀ α€›α€€်α€”ေ့ ထစီရင်ခံα€…ာα€™ှာ α€–ော်ပြပါα€α€š်။

 

၂၀၂၃ ဇူα€œိုင်α€œα€†α€”်းပိုင်း တိုα€€်α€”α€š်ထမှတ် ၂ α€€ျေးα€›ွာ α€œေα€€ြောင်းတိုα€€်ခိုα€€်ခံα€›α€™ှုα€€ြောင့် ထိခိုα€€်α€”α€…်α€”ာα€›α€žူတွေ၊ α€œα€€်α€”α€€်α€€ြီးα€€ျα€Š်α€€ြောင့် ထိခိုα€€်α€”α€…်α€”ာα€›α€žူတွေ၊ α€™ိုခါα€™ုα€”်တိုင်းα€€ြောင့် α€›ွှေ့ပြောင်းα€”ေထိုင်α€›α€žူတွေα€”ဲ့ α€™α€žα€”်α€…ွα€™်းပြα€Š်α€žူတွေထတွα€€် α€œူα€žားချင်းα€…ာα€”ာထောα€€်ထားα€™ှုထနေα€”ဲ့ ပါဝင်α€œာတာတွေα€€ို ပြα€”်α€œα€Š် α€–ြα€”့်ဝေα€”ိုင်ခဲ့တာα€œို့ ပြောပါα€α€š်။

 

α€œα€€်ခံα€›α€›ှိတဲ့ ငွေα€žား α€€ျပ် (၂၉,၁၀၀,၀၀၀) တိတိα€”ဲ့ ဆေးဝါးတချို့α€€ို ပြα€Š်α€žူတွေထံ ထ‌α€›ောα€€်α€–ြα€”့်ဝေα€”ိုင်ခဲ့တာα€œα€Š်း ထဲα€’ီ ထစီရင်ခံα€…ာα€™ှာ α€–ော်ပြထားပါα€α€š်။

 

α€œောα€œောα€†α€š် မင်းတပ်α€™ြို့α€”α€š်ထတွင်းα€™ှာ α€™ိုးα€žα€Š်းထန်α€”ေပြီး α€€ျေးα€›ွာတွေထကြား α€™ြေပြို၊ α€œα€™်းပျα€€်တဲ့ ပြα€Ώα€”ာα€€ြောင့် α€€ုα€”်α€ˆေးα€”ှုα€”်းα€™ြင့်α€™ားတဲ့ဒဏ် ရင်ဆိုင်α€”ေα€›α€α€š်α€œို့ α€’ေα€žα€ံတွေα€€ ပြောပါα€α€š်။

 

========================

 

πŸ“ŒπŸ“Œ αƒ။ α€™α€€ြာα€™ီ ထိုးα€…α€…်α€€ာα€œ α€›ောα€€်α€œာα€™α€š်α€œို့ NUG α€€ ထပ်α€™ံ α€‘α€žိပေး

 

α€…α€…်α€€ောင်α€…ီα€€ို ထိုးα€…α€…်ဆင်တိုα€€်ခိုα€€်α€–ို့ ထချိα€”်α€›ောα€€်‌α€œာတော့α€™α€š်α€œို့ ထမျိုးα€žားα€Šီα€Šွတ်α€›ေးထစိုးα€› (NUG) α€€ာα€€ွα€š်α€›ေး α€’ုတိα€šα€‘α€ွင်းဝန် ဦးα€™ောင်α€™ောင်ဆွေα€€ ပြောα€€ြားတဲ့ထကြောင်း မဇ္α€…ျိα€™α€›ဲ့ α€žြဂုတ် ၇ α€›α€€်α€”ေ့ α€žα€α€„်းα€™ှာ α€–ော်ပြပါα€α€š်။ 

 

ပြα€Š်α€žူ့α€€ာα€€ွα€š်α€›ေး တပ်မတော်α€žားတွေα€”ဲ့ α€™α€Ÿာα€™ိတ်ထင်ထားα€…ုတွေထနေα€”ဲ့α€€α€œα€Š်း α€™α€€ြာα€™ီα€žောα€€ာα€œα€™ှာ ထိုးα€…α€…်α€€ာα€œα€€ို α€›ောα€€်α€›ှိα€œာတော့α€™ှာ α€›ှိပါα€α€š်။ ထဲα€’ီထိုးα€…α€…် α€›ောα€€်ရင် α€…α€…်α€€ောင်α€…ီတပ်α€žားတွေထနေα€”ဲ့ α€’ီ့ထက်ပိုα€€ျα€›ှူံးတော့α€™ှာ ထမှα€”်ပဲဆိုတာα€€ို α€€ျα€”ော် ပြα€Š်α€žူα€œူထုα€€ို ထပ်α€™ံတင်ပြချင်ပါα€α€š်။α€œို့ ပြောα€žွားတာပါ။

 

α€€α€šားပြα€Š် (ကရင်α€”ီα€’ေα€ž) ကရင်၊ ကချင်၊ α€…α€…်α€€ိုင်း၊ ချင်း၊ α€™α€€ွေးတိုင်းα€€ α€’ေα€žα€ွေα€™ှာ α€…α€…်α€€ောင်α€…ီထထိုင်ချ ကင်းစခန်း၊ α€›ဲစခန်းတွေα€€ို α€’ေα€žα€€ာα€€ွα€š်‌α€›ေးတပ်α€–ွဲ့α€€ ပစ်α€™ှတ်ထားတိုα€€်ခိုα€€်ပြီး α€žိα€™်းα€šူα€”ိုင်တဲ့ထထိα€–ြα€…်တဲ့ α€–ြα€…်စဉ်α€™ျိုး ၂၀၂၃ ခြောα€€်α€œα€‘α€ွင်းα€™ှာ ခပ်α€…ိပ်α€…ိပ်α€–ြα€…်ပွားα€”ေတာ α€–ြα€…်ပါα€α€š်။

 

တဖက်α€™ှာ α€…α€…်α€€ောင်α€…ီတပ်α€€α€œα€Š်းပြα€Š်α€žူ့α€€ာα€€ွα€š်α€›ေးတပ်α€–ွဲ့α€”ဲ့ α€’ေα€žα€€ာα€€ွα€š်α€›ေးတပ်α€–ွဲ့ဝင်တွေ α€›ှိα€α€š်α€œို့ α€šူဆတဲ့α€”ေα€›ာတွေα€€ို α€œေα€€ြောင်း၊ α€œα€€်α€”α€€်α€€ြီးα€”ဲ့ တိုα€€်ခိုα€€်α€™ှုα€™ျိုး ထရင်ထက် ပိုα€™ိုα€œုပ်ဆောင်α€œာတာ တွေ့ရပါα€α€š်။

 

ကရင်α€”ီ၊ α€…α€…်α€€ိုင်းα€”ဲ့ တောင်ပိုင်းα€…α€…်α€’ေα€žα€ွေα€™ှာ α€…α€…်α€€ောင်α€…ီတပ်စခန်းα€žိα€™်းတိုα€€်ခိုα€€်α€”ိုင်တဲ့ ထကြိα€™် ၃၀ α€›ှိပြီး α€›ဲစခန်း ၁၅ ခု၊ α€”α€š်ခြားα€…ောင့်တပ် ၁၀ ခု၊ ပျူα€…ောထီးစခန်း ၁၄ ခုα€€ိုα€œα€Š်း α€žိα€™်းα€”ိုင်ခဲ့တဲ့ထကြောင်း မဇ္α€…ျိα€™α€›ဲ့ α€žြဂုတ် ၇ α€›α€€်α€”ေ့ α€žα€α€„်းα€™ှာ α€–ော်ပြပါα€α€š်။

 

၂၀၂၃ ခုα€”ှα€…်α€€ိုထဆုံးα€žα€်တိုα€€်ပွဲ၏ ထဆုံးထဖြတ်α€”ှα€…်ထဖြα€…် α€žα€်α€™ှတ်α€€ြေα€Šာထားတဲ့ ထမျိုးα€žားα€Šီα€Šွတ်α€›ေးထစိုးα€› (NUG) ထနေα€”ဲ့ α€œα€€်တွေ့ထကောင်α€‘α€‘α€Š်α€–ော်α€–ို့ထတွα€€် ၂၀၂၃ α€žြဂုတ် ၈ α€›α€€်α€”ေ့ α€€ျα€›ောα€€်တဲ့ α€›ှα€…်α€œေးα€œုံး (၈၈၈၈) ထထိα€™်းထမှတ် α€˜ာα€žာပေါင်းα€…ုံ ထဖွဲ့α€‘α€…α€Š်း ၆ α€–ွဲ့α€€ တောင်းဆိုထားတာα€œα€Š်း α€›ှိα€”ေပါα€α€š်။

 

========================

 

πŸ“ŒπŸ“Œ α„။ α€›ုα€›ှားα€”ိုင်ငံထုတ် α€…α€…်α€˜α€€်α€žုံးα€’α€›ုα€”်း (Drone) မင်းတပ် α€α€œα€› ၂၇၄ တပ်ရင်းα€”ဲ့ α€šောα€’ေα€žα€–α€€် α€›ောα€€်α€”ေ

 

α€›ုα€›ှားα€”ိုင်ငံထုတ် α€…α€…်α€˜α€€်α€žုံးα€’α€›ုα€”်း (Drone) တွေ မင်းတပ်α€”ဲ့ α€šောα€’ေα€žα€–α€€် α€›ောα€€်α€”ေပြီး α€…α€…်α€€ောင်α€…ီတပ်α€€ α€‘α€žုံးပြုα€–ို့ပြင်ဆင်α€”ေα€α€š်α€œို့ တပ်တွင်းα€žα€α€„်းထရင်းα€™ြα€…်α€€ို α€€ိုးα€€ားပြီး α€šောα€‘α€œα€„်းတန်းα€€ α€–ော်ပြပါα€α€š်။

 

ထဲα€’ီ α€…α€…်α€˜α€€်α€žုံးα€’α€›ုα€”်း (Drone) တွေα€€ို ဂန့်ဂေါα€™ြို့ထခြေα€…ိုα€€် α€α€œα€› ၅၀ α€€α€”ေ မင်းတပ်α€™ြို့ထခြေα€…ိုα€€် α€α€œα€› ၂၇၄ တပ်ရင်းα€”ဲ့ α€€ျောα€€်ထုα€™ြို့ထခြေα€…ိုα€€် ထမတ αƒα†αˆ α€€ို ၂၀၂၃ ဇူα€œိုင်α€œα€€ုα€”်ပိုင်းα€œောα€€်α€€ ပေးပို့ထားတာα€œို့ ပြောပါα€α€š်။

 

ထောα€€်ပို့ထတွα€€် α€‘α€žုံးပြုα€”ိုင်α€–ို့α€”ဲ့ α€€ာα€€ွα€š်α€›ေးတပ်α€–ွဲ့တွေα€›ှိ‌α€›ာα€”ေα€›ာα€€ို တိုα€€်ခိုα€€်α€”ိုင်α€–ို့ α€›α€Š်α€›ွα€š်တာα€œို့ ဆိုပါα€α€š်။

 

မင်းတပ်α€™ြို့α€”ဲ့ α€šောα€’ေα€žα€˜α€€်α€›ောα€€်α€”ေတဲ့ α€›ှα€›ှားα€”ိုင်ငံထုတ် α€’α€›ုα€”်းα€€ို ထမျိုးထစားα€–ော်ပြမထားပေα€™α€š့် ၁၂၀ α€™α€™ α€—ုံးα€žီးတွေα€€ိုပါ တင်ပြီး α€€ြဲချα€”ိုင်α€α€š်α€œို့α€œα€Š်း α€žိရပါα€α€š်။

 

မင်းတပ်α€™ြို့α€”α€š်α€”ဲ့ α€šောα€’ေ‌α€žα€˜α€€်α€™ှာ α€›ုα€›ှားα€”ိုင်ငံထုတ် α€…α€…်α€˜α€€်α€žုံးα€’α€›ုα€”်း (Drone) α€›ောα€€်α€”ေတဲ့ α€žα€α€„်းα€€ို The Mindat Post ထနေα€”ဲ့ α€žီးခြားα€‘α€α€Š်ပြု α€”ိုင်တာတော့ α€™α€›ှိα€žေးပါα€˜ူး။ 

 

၂၀၂၃ ဧပြီα€œα€ုα€”်းα€€α€œα€Š်း α€”ိုင်ငံတကာα€€ ပိတ်ပင်ထားတဲ့ ဆင့်ပွားထပ်ဆင့် ပေါα€€်α€€ွဲ Cluster α€–ျα€€်ထားပြင်း α€—ုံးα€žီးတွေα€€ို α€…α€…်α€€ောင်α€…ီα€€ α€™α€€ွေးα€œေတပ်ဆီ ပို့ဆောင်ထားα€–ူးပါα€α€š်။ 





#RadioNUGLocalNews

#SpringRevolution

Share:

No comments:

Post a Comment