24th JUN 2024 - (Ethnic language program-Matupi) by The Matupi Times


πŸ“Œ (ချင်း တိုင်းရင်းα€žား - Matupi ) ထုတ်α€œွှင့်α€™ှု ထစီထစα€₯် ၂၀၂၄ ဇွα€”်α€œ ( ၂၄ ) α€›α€€်α€”ေ့ ရပြα€Š်တွင်းα€žα€α€„်းα€™ျား


πŸ“ŒπŸ“Œ ၁. မင်းတပ်α€™ြို့α€”α€š်α€€α€…α€…်α€˜ေးα€›ှောင်ပြα€Š်α€žူα€™ျား ဝမ်းα€œျှောα€›ောဂါα€€ြုံတွေ့α€”ေα€› ဝမ်းα€›ောဂါα€€ြောင့် α€‘α€žα€€်α€€ြီးပိုင်း(၂)ဦးα€‘α€žα€€်ဆုံးα€›ှုံးခဲ့α€›

 

The Matupi Times ဇွα€”်α€œ ၁၇၊ ၂၀၂၄

ချင်းပြα€Š်α€”α€š္ မင်းတပ်α€™ြို့α€”α€š်ထတွင်းα€€ α€…α€…်α€˜ေးα€›ှောင်ပြα€Š်α€žူα€™ျားα€žα€Š် α€šα€ုα€›α€€်ပိုင်းထဖြα€…်α€™ျားα€”ေα€žော ( Cholera) ခေါ် ပြင်းထန်ဝမ်းပျα€€်ဝမ်းα€œျှောα€›ောဂါα€”ဲ့ α€€ြုံတွေ့α€”ေα€€ြα€›α€€ြောင်းα€žိရပါα€α€š္။

၂၀၂၄ ခုα€”ှα€…် ဇန်α€”ာ၀ါα€›ီα€œ တွင် α€”ောα€€်ဆုံးပြုα€…ုခဲ့α€žော α€…ာရင်းထရ မင်းတပ်α€™ြို့α€”α€š်တွင် α€…α€…်α€˜ေးα€›ှောင် ၁၀၅၀၀ ၀န်းα€€ျင်ခန့်α€›ှိα€”ေခဲ့ပြီး α€šα€ုထချိα€”်ထိ မင်းတပ် α€”ှင့် မတူပီα€™ြို့တို့α€™ှα€…α€…်α€˜ေးα€›ှောင်α€™ျား ထပ်α€™ံတိα€™်းα€›ှောင်α€œာα€žα€Š်α€€ို α€…ာရင်းပြုα€…ုα€”ေဆဲα€–ြα€…်α€€ြောင်း Mindat Township IDPs Camp Management Committee α€€α€žα€α€„်းထုတ်ပြα€”်ပါα€α€š္။

 

α€™ြို့α€”α€š်ထတွင်းα€›ှိα€€ျေးα€›ွာထများα€…ုတွင် α€šα€ုα€™ိုးဉီးα€€ာα€œ၌ ၀မ်းပျα€€်၀မ်းα€œျောထဖြα€…်α€™ျားα€”ေα€€ြပြီး တိုα€€်α€”α€š်ထမှတ် ၁၃ α€›ှိ α€€ျေးα€›ွာတစ်α€›ွာတွင် α€žα€€်α€€ြီးပိုင်းα€”ှα€…်ဉီး ၀မ်းα€›ောဂါα€€ြောင့် α€‘α€žα€€်ဆုံးα€›ှုံးခဲ့α€›α€α€š်α€œို့α€žိရပါα€α€š္။

 

ထဆိုပါα€›ောဂါα€€ူးα€…α€€်ပြα€”့်ပွားα€™ှုα€™α€›ှိα€…ေα€›ေးထတွα€€်α€€ျေးα€›ွာα€€ိုα€šာα€šီ ထ၀င်ထထွα€€်ပိတ်ထားα€€ြောင်းα€žိα€›α€žα€Š်။

မင်းတပ်α€™ြို့α€”α€š်တိုα€€်α€”α€š် ထမှတ် ၁၊ ၂၊ ၃ α€”ှင့် ၁၃ ထတွင်းα€›ှိα€€ျေးα€›ွာα€™ျား ပြα€Š်α€žူα€™ျားα€žα€Š် α€œေα€€ြောင်းတိုα€€်ခိုα€€်α€—ုံးα€€ြဲခဲ့α€žောα€€ြောင့် α€›ွာပြင်α€›ှိတောင်α€šာတဲα€™ျားα€”ှင့် α€šာα€šီတဲα€™ျားတွင်α€žာ ထိတ်α€œα€”့်α€…ွာ တိα€™်းα€›ှောင်α€”ေα€€ြα€›α€α€š်α€œို့ဆိုပါα€α€š္။

 

α€œα€€်α€›ှိထချိα€”်တွင် α€…α€…်α€˜ေးα€›ှောင်α€™ျား ထတွα€€် α€™ိုးα€€ာ ထခြေခံα€…ားα€žောα€€်α€€ုα€”် α€”ှင့် ဆေး၀ါးထထောα€€်ထပံ့α€™ျား α€€ြီးα€™ားα€…ွာα€œိုထပ်α€”ေပါα€žα€–ြင့် α€€ူα€Šီပါ၀င်ပေးα€€ြα€–ို့ Mindat Township IDPs Camp Management Committee ကတောင်းဆိုထားပါα€α€š္။

 

ပြီးခဲ့တဲ့ ဇွα€”်α€œ ၁၀၊ ၂၀၂၄ α€›α€€်α€”ေ့တွင် ဓာတ်ဆီα€žα€š်α€›α€”်α€žွားα€žα€Š့် α€•α€œα€€်ဝမြို့α€”α€š်၊ ထောα€€်α€žံထောင်α€›ွာα€žား တစ်ဦးα€žα€Š် ပိα€”်းချောင်းဝထရောα€€်တွင် ဝမ်းα€œျော့၊ဝမ်းပျα€€်α€›ောဂါα€–ြα€…်ပြီး ဆေးဝါးα€™α€œုံα€œောα€€်α€™ှုα€€ြောင့်α€žေဆုံးခဲ့α€›α€€ြောင်း α€’ေα€žα€ံα€žα€α€„်းတွေထံα€€α€žိရပါα€α€š္။

 

========================

 

πŸ“ŒπŸ“Œ ၂. မတူပီα€™ြို့ ၃၀၄ တပ်ရင်းα€€ို ချင်းα€Šီα€”ောင်α€™α€Ÿာα€™ိတ်ထဖွဲ့α€€ ထပြိီးα€žα€်α€žိα€™်းပိုα€€် α€œα€€်α€”α€€်ခဲα€šα€™်းထများပြားα€žိα€™်းα€†α€Š်းα€›α€›ှိ

 

The Matupi Times ဇွα€”်α€œ ၁၈၊ ၂၀၂၄

မတူပီα€™ြို့α€™ှာ ထခိုင်ထမာထထိုင်ချထားတဲ့ α€…α€€α€… ခမရ ၃၀၄ တပ်ရင်းα€€ို Chin Brotherhood (CB Operation) ထနေα€–ြင့် ဇွα€”်α€œ (၁၇) α€›α€€်α€”ေ့တွင် ထပြီးထပိုင် α€žိα€™်းပိုα€€်ပြီးα€€ြောင်း ထုတ်ပြα€”်α€€ြေα€Šာα€œိုα€€်ပါα€α€š်။

ခမရ ၃၀၄ α€žα€Š် မတူပီα€™ြို့၏ α€€ုα€”်းထိပ် ထမြင့်ဆုံးα€”ေα€›ာတွင် α€…α€…်α€€ောင်α€…ီတပ်α€–α€€်α€™ှ ထခိုင်ထမာ တပ်α€…ွဲထားα€žော α€…α€€α€… ထထိုင်ချတပ်ရင်းတစ်ခုα€–ြα€…်ပါα€α€š်။

 

ချင်းα€Šီα€”ောင်ပူးပေါင်းတပ်α€–ွဲ့α€”ဲ့α€™α€Ÿာα€™ိတ်ပူးပေါင်းတပ်α€–ွဲ့တို့α€žα€Š် α€…α€…်α€€ောင်α€…ီတပ်α€”ဲ့ (၂)ပတ်α€€ျော်ထကြာတိုα€€်ပွဲပြင်းထန်ပြီးα€”ောα€€် α€…α€…်α€€ောင်α€…ီα€›ဲ့ထထိုင်ချတပ်စခန်းα€€ိုα€žိα€™်းပိုα€€်α€”ိုင်ခဲ့ပြီα€–ြα€…်ပါα€α€š္။

တိုα€€်ပွဲပြင်းထန်α€™ှုα€€ြောင့် α€…α€…်α€€ောင်α€…ီတပ်α€–ွဲ့ဝင်α€˜α€€်ကထိခိုα€€်α€žေဆုံးα€™ှုα€›ှိα€€ြောင်းα€žိရပြီး α€œα€€်α€”α€€်ခဲα€šα€™်းထချို့α€€ိုα€œα€Šး်α€žိα€™်းα€†α€Š်းα€›α€™ိခဲ့ပါα€α€š္။

 

CDF-MATUPI တပ်α€™α€Ÿာ(၁)တပ်α€–ွဲ့ဝင်(၆)ဦးα€žα€Š်α€œα€Š်းတိုα€€်ပွဲထတွင်းတွင် α€‘α€žα€€်ပေးα€œှူα€žွားခဲ့α€€ြပါα€α€š်။

ခမရ ၃၀၄ α€žα€Š် α€…α€€α€… α€…α€…်α€˜ီα€œူး α€žα€”်းα€›ွှေခေတ်၌ ချင်းပြα€Š်α€žူ ခရစ်α€šာα€”်α€™ျား၏ ထထွα€€်ထမြတ်ထားα€€ြα€žော ထကြီးα€™ားဆုံး α€œα€€်ဝါးကပ်တိုင် α€…ိုα€€်ထူα€α€Š်α€›ှိα€›ာ α€˜ိုးα€œ်α€α€œα€”်းα€€ို α€›α€€်α€›α€€်α€…α€€်α€…α€€် α€–ြိုα€–ျα€€်ပြီး ထခိုင်ထမာ တပ်α€…ွဲထားα€žော α€…α€€α€… စခန်းα€–ြα€…်ပါα€α€š္။

 

OPERATION-CB α€…α€…်ဆင်α€›ေးတွင် ချင်းα€Šီα€”ောင်α€™α€Ÿာα€™ိတ်ထဖွဲ့α€”ဲ့ထတူ α€›α€€္ခိုင့်တပ်တော် AA YAW ARMY-YA တို့ထပြင် ထခြားα€™α€Ÿာα€™ိတ်တပ်α€–ွဲ့ဝင်α€™ျားα€œα€Š်း ပူးပေါင်းတိုα€€်ပွဲဝင်ဆင်α€”ွှဲခဲ့ပါα€α€š္။

 

========================

 

πŸ“ŒπŸ“Œ ၃. မတူပီα€™ြို့α€”α€š်ထတွင်း α€…α€…်α€˜ေးα€›ှောင်α€žူဦးα€›ေ(၃၀၀၀)ဝန်းα€€ျင်α€›ှိα€œာ ထရေးထပေါ်ထကူα€Šီα€™ျားα€œိုထပ်α€œျα€€်α€›ှိ

 

The Matupi Times ဇွα€”်α€œ ၂၂၊ ၂၀၂၄

မတူပီα€™ြို့ထတွင်းα€€၊ α€…α€…်α€˜ေးα€›ှောင်စခန်းα€™ျားတွင် α€’ီα€€α€”ေ့ဇွα€”်α€œ ၂၂၊ ၂၀၂၄ α€›α€€်α€”ေ့ထထိ မတူပီα€™ြို့α€™ှ α€…α€…်α€›ှောင်ဦးα€›ေထပ်တိုးα€œာပြီး α€…α€…်α€›ှောင်α€œာα€žူဦးα€›ေ(၃၀၀၀)α€€ျော်α€›ှိα€œာပြီα€œို့α€žိရပါα€α€š္။ α€…α€…်α€›ှောင်α€™ျားထတွα€€်ထရေးထပေါ်ထကူα€Šီα€™ျားα€œα€Š်း α€œိုထပ်α€œျα€€်α€›ှိα€€ြောင်းα€žိα€›α€žα€Š်။

မတူပီα€™ြို့တိုα€€်ပွဲα€€ြောင့် တောတောင်α€™ျားα€€ြား α€…α€…်α€›ှောင်α€”ေရတဲ့ ပြα€Š်α€žူတွေထတွα€€် α€‘α€™α€Š်α€™α€–ော်α€œိုα€žα€Š့်ထဖွဲ့α€‘α€…α€Š်းα€™ှ ထိα€”္α€’ိα€šα€›ူပီး( ၂၀၀,၀၀၀) α€œှူα€’ါα€”်း ပေးခဲ့α€α€š်α€œို့α€žိရပါα€α€š္။

မတူပီိα€™ြို့တွင် ၂၀၂၄ ခုα€”ှα€…် ဇွα€”်α€œ (၉) α€›α€€်α€”ေ့တွင် တိုα€€်ပွဲစတင်α€–ြα€…်ပွားပြီးα€”ောα€€် α€™ြို့ပေါ်α€”ေα€’ေα€žα€ံပြα€Š်α€žူတွေα€Ÿာ α€™ြို့α€€ိုα€…ွα€”့်ခွာα€€ာ α€˜ေးα€œွတ်α€›ာα€”ေα€›ာα€™ျားα€žို့ α€…α€…်α€˜ေးတိα€™်းα€›ှောင်ခဲ့α€€ြပါα€α€š္။ ပြီးခဲ့တဲ့α€›α€€်ပိုင်းထတွင်းတွင် α€”ီးစပ်α€›ာα€…α€…်α€˜ေးα€›ှောင်စခန်းα€™ျားα€žို့ α€…α€…်α€›ှောင်α€œာα€€ြα€žα€Š့် α€…α€…်α€›ှောင်ဦးα€›ေ(၁၅၀၀)α€€ျော်ထပ်တိုးα€œာα€α€š်α€œို့α€žိရပါα€α€š္။

တိုα€€်ပွဲα€€ြောင့် မတူပီα€™ြို့α€”ေα€’ေα€žα€ံပြα€Š်α€žူα€™ျားα€žα€Š့် မင်းတပ်α€™ြို့α€”α€š္α€”ှင့်မတူပီα€™ြို့α€”α€š္ထတွင်းα€›ှိα€…α€…်α€›ှောင်စခန်းα€™ျားတွင် α€…α€…်α€˜ေးα€›ှောင်α€”ေα€€ြရပါα€α€š္။

" α€…α€…်α€›ှောင်ဦးα€›ေထပ်တိုးα€œာတာα€€ြောင့် ဆက်α€œα€€်α€…ာရင်းပြုα€…ုα€”ေဆဲပါ။ တချို့α€€ α€…α€…်α€›ှောင်စခန်းတွေα€€ိုα€›ောα€€်α€œာပြီး ထိိα€”္α€’ိα€šα€”ိုင်ငံ၊ α€™ီဇိုးα€›α€™်α€˜α€€်ဆက်α€žွားတဲ့α€žူတွေα€œα€Š်း α€›ှိα€α€š်။ α€’ီα€”ေ့ထထိ α€…α€…်α€›ှောင်α€žူဦးα€›ေကတော့ (၃၀၀၀)α€€ျော်α€œာပြီ မတူပီα€™ြို့α€”α€š္ထတွင်းα€€α€…α€…်α€›ှောင်စခန်းတွေα€™ှာ α€šα€ုα€›α€€်ပိုင်းတွင်းတွင်ထဖြα€…်α€™ျားα€”ေတဲ့ ဝမ်းပျα€€်ဝမ်းα€œျှောα€›ောဂါတွေ α€–ြα€…်ပွားတာα€™ျိုးတော့α€™α€›ှိα€žေးα€˜ူး။ တုပ်α€€ွေးα€–ျားα€”ာတဲ့α€žူ ထချို့တော့α€›ှိα€α€š်။ " α€œို့ α€…α€…်α€›ှောင်တွေα€€ို α€€ူα€Šီပေးα€”ေα€žူတစ်ဦးα€€ Matupi Times α€€ိုပြောပါα€α€š်။

α€™ိုးဉီးα€€ာα€œα€žို့α€›ောα€€်α€›ှိα€œာပြီα€–ြα€…်α€žောα€€ြောင့် မတူပီα€™ြို့α€”α€š်ထတွင်းα€€ α€…α€…်α€˜ေးα€›ှောင်ပြα€Š်α€žူα€™ျားထနေα€–ြင့် ထရေးပေါ် α€™ိုးα€€ာ၊ခြင်ထောင် ထိα€™်α€žာခွα€€် ထခြေခံα€…ားα€žောα€€်α€€ုα€”်α€™ျား ဆန်၊ ဆီ၊α€…ား α€”ှင့် ဆေး၀ါးထထောα€€်ထပံ့ပစ္α€…α€Š်းα€™ျား ထရေးပေါ်α€œိုထပ်α€”ေα€α€š်α€œိုိ့α€žိရပါα€α€š္။

 

========================


πŸ“ŒπŸ“Œ ၄. မတူပီα€™ြို့တွင် ချင်းα€Šီα€”ောင်α€™α€Ÿာα€™ိတ်ထဖွဲ့α€”ဲ့ ချင်းပြα€Š်α€€ောင်α€…ီ တို့ထိတွေ့တိုα€€်ပွဲα€–ြα€…်ပွားα€”ေ

 

ချင်းပြα€Š်α€”α€š်၊ မတူပီα€™ြို့တွင် CDF-Matupi တပ်α€™α€Ÿာ(၁)ပါဝင်တဲ့ ချင်းα€Šီα€”ောင်α€™α€Ÿာα€™ိတ်ထဖွဲ့α€”ဲ့ CDF-Matupi တပ်α€™α€Ÿာ(၁)ပါဝင်တဲ့ ချင်းပြα€Š်α€€ောင်α€…ီ(Chinland Coucil) တို့ထိတွေ့ပစ်ခတ်α€™ှုတွေα€–ြα€…်ပွားα€”ေα€α€š်α€œို့α€žိရပါα€α€š်။

ပြီးခဲ့တဲ့α€›α€€်ပိုင်းα€€ ချင်းα€Šီα€™α€Ÿာα€™ိတ်ထဖွဲ့α€”ဲ့ Arakan Army(AA) Yaw Army(YA) တို့ပူးပေါင်းပြီး မတူပီα€™ြို့တွင်း α€…α€…်α€€ောင်α€…ီထခြေα€…ိုα€€်α€›ုံးα€™ျားα€–ြα€…်တဲ့ ထွေထုပ်α€”ှင့်α€™ြို့α€™α€›ဲစခန်းတွေα€€ို α€žိα€™်းပိုα€€်ပြီး မတူပီ-α€•α€œα€€်α€α€œα€™်းα€€ ၃၀၄ တပ်စခန်းα€€ိုထပြီးα€žα€်α€žိα€™်းပိုα€€်ခဲ့ပါα€α€š်။

ချင်းပြα€Š်α€€ောင်α€…ီထနေα€–ြင့်α€œα€Š်း မတူပီ-α€Ÿာခါးα€œα€™်း α€˜α€€်α€›ှိ မတူပီခရိုင်α€›ုံးα€”α€š်α€™ြေα€€ို ပြီးခဲ့တဲ့ α€œα€€α€žိα€™်းပိုα€€်α€”ိုင်ခဲ့α€€ြောင်း CDF-Matupi တပ်α€™α€Ÿာ(၂)α€€α€žα€α€„်းထုတ်ပြα€”်ထားတာပါ။

α€œα€€်α€›ှိα€™ှာ α€€ျα€”်α€›ှိα€”ေα€žေးတဲ့ ၁၄၀ တပ်ရင်းα€”ဲ့ α€—ျူα€Ÿားα€€ုα€”်တို့α€€ျα€”်α€›ှိα€”ေပြီး ထဆိုပါα€”α€š်α€™ြေထတွင်းတိုα€€်ပွဲα€–ြα€…်ပွားα€”ေစဉ် α€”ှα€…်α€–α€€်α€€ြားထိတွေ့တိုα€€်ပွဲα€–ြα€…်ပွားα€–ြα€…်ပွားခဲ့တာပါ။ α€’ီα€€α€”ေ့ထချိα€”်ထိ ဆက်α€œα€€်တိုα€€်ပွဲပြင်းထန်α€”ေပြီး α€”ှα€…်α€–α€€်α€…α€œုံးထိခိုα€€်α€žေဆုံးα€™ှုတွေα€›ှိα€œာα€žα€œို α€–α€™်းဆီးခံα€›α€žူတွေα€œα€Š်းα€›ှိα€”ေα€α€š်α€œို့ α€’ေα€žα€ံα€žα€α€„်းတွေထံα€€ α€žိရပါα€α€š်။



#RadioNUGLocalNews

#SpringRevolution

Share:

No comments:

Post a Comment