10th DEC 2022 - (Ethnic language program-CHO_DAAI) by Radio NUG

📌 (ချင်း တိုင်းရင်းသား - Daai ဒိုင်ရ် ဘာသာစကား) ထုတ်လွှင့်မှု အစီအစဥ် ၂၀၂၂ ဒီဇင်ဘာလ ( ၁၀ ) ရက်နေ့ နောက်ဆုံးရပြည်တွင်းသတင်းများ 

📌📌 ၁။ စစ်ကောင်စီတပ်သား ၃‌ဦး CDF-Sengthang ထံ လက်နက်နဲ့အတူ ထပ်မံအလင်း၀င်၊ အလင်းဝင်လာသူ ၁၅ဦးအထိ ရှိလာပြီလို့ CDF-Sengthang ပြော

 

ဟားခါးမြို့၊ ရုန်းတောင်အခြေစိုက် တပ်ရင်း ၂၆၆ ကနေ စစ်သား ၃ဦးဟာ MA1 သေနတ်၊ ကျည်တောင့်၊ ဗုံးသီးတွေနဲ့ အလင်းဝင်တယ်လို့ CDF-Senthang ရဲ့ ဒီဇင်ဘာလ ၆ရက်နေ့ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရပါတယ်။ စစ်ကောင်စီတပ်သား ၃ဦးဟာ နို၀င်ဘာလ ၁၁ရက်နေ့က အလင်းဝင်လာတာဖြစ်ပြီး ဆုကြေးငွေနဲ့အတူ လုံခြုံတဲ့အရပ်ဒေသသို့ ပို့ဆောင်ပြီးဖြစ်တယ်လို့ CDF-Senthang က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

 

ပြီးခဲ့တဲ့ အောက်တိုဘာလ ၈ရက်နေ့ကလည်း ဟားခါးမြို့မရဲစခန်းမှာ တာဝန်ကျနေတဲ့ ရဲတပ်သားတစ်ဦးဟာ G3 သေနတ်နှစ်လက်နဲ့အတူ အလင်းဝင်လာတာကြောင့် ဆုကြေး ကျပ်သိန်း ၁၀၀ ပေးအပ်ပြီး လုံခြုံတဲ့နယ်မြေကို ပို့ဆောင်ပေးခဲ့ပါတယ်။

 

အာဏာသိမ်းပြီးတဲ့နောက်ပိုင်းမှာ စစ်တပ်ကို အာဏာဖီဆန်ပြီး အလင်းဝင်လာတဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်သား ၁၅ဦးရှိလာပြီလို့ CDF-Sengthang တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက People's Spring ကို ပြောထားပါတယ်။

========================

 

📌📌 ၂။ BBC သတင်းဌာန၏ ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွက် ကမ္ဘာတလွှား လှုံ့ဆော်နိုင်စွမ်းနှင့် ဩဇာလွှမ်းမိုးနိုင်စွမ်းအရှိဆုံး အမျိုးသမီး (၁၀၀) စာရင်းတွင် ဒေါက်တာအငြိမ်းပါဝင်

 

BBC သတင်းဌာနရဲ့ ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွက် ကမ္ဘာတလွှား လှုံ့ဆော်နိုင်စွမ်းနှင့် ဩဇာလွှမ်းမိုးနိုင်စွမ်းအရှိဆုံးအမျိုးသမီး အ ယောက် (၁၀၀) စာရင်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံက ဒေါက်တာအငြိမ်း ပါဝင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။

 

BBC ရဲ့ ဖော်ပြချက်မှာ အေးငြိမ်းသူ (ဒေါက်တာ အငြိမ်း) ဟာ ဝေးလံခေါင်သီတဲ့ ချင်းပြည်ကို အထူးပြုပြီး မြန်မာနိုင်ငံထဲက အကျပ်အတည်းနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ဒေသတွေမှာ ရှေ့တန်း ကနေ စေတနာ့ဝန်ထမ်းပြီး ဆေးကုသပေးနေကြောင်း၊ သူမဟာ 2021 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလမှာ ခွဲစိတ်ခန်းငယ်တစ်ခုဖြင့် ယာယီဆေးရုံကို တည်ဆောက်ခဲ့ပြီး ဖျားနာသူများနဲ့ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရသူများကို ကုသပေးခဲ့ကြောင်း၊ သူမရဲ့ အားလပ်ချိန်တွေမှာ ပြည်တွင်းနေရပ်စွန့်ခွာရသူများ အပါအဝင် ဒေသခံလူန ကူညီထောက်ပံ့ဖို့အတွက် ဆေးဝါး အကူအညီ မရရှိနိုင်တဲ့ အခြားဒေသတွေမှာ သွားရောက်ခဲ့ကြောင်းနဲ့သူမ လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်နေစဉ်အတွင်း ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့လို့ လူသိများတဲ့ စစ်ကောင်စီဆန့်ကျင်ရေးအဖွဲ့တွေကို ပံ့ပိုးကူညီတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး မြန်မာစစ်တပ်က 'အကြမ်းဖက် လှုံ့ဆော်မှု' နဲ့ စွဲချက်တင်ခံထားရတဲ့အကြောင်း စသဖြင့် ဖော်ပြထားပါတယ်။

 

အခုလို BBC ရဲ့ 100 Women 2022 စာရင်းမှာ ကမ္ဘာ့တစ်ဝန်းက ပရဟိတသမားတွေ၊ လူ့အခွင့်အရေး တက်ကြွလှုပ်ရှား သူတွေ၊ အမျိုးသမီးဂုဏ်ဆောင် အားကစားမယ်တွေ၊ နိုင်ငံရေးနဲ့ သုတေသနပညာရှင်တွေ၊ အဆိုတော်တွေပါဝင်ပါတယ်။

အီရန်မင်းသမီး Zar Amir-Ebrahimi၊ အမေရိကန် မင်းသမီး Selma Blair၊ အိန္ဒိယ မင်းသမီးနဲ့ ရုပ်ရှင်ထုတ်လုပ်သူ Priyanka Chopra Jonas၊ အမေရိကန် တေးရေးနဲ့ တေးသံရှင် အဆိုတော် ဂရမ်မီဆုရှင် Billie Eilish၊ အီရန်မှာ အမျိုးသမီးထုကို နှိပ်ကွပ်လို့ ဖြစ်တည်လာတဲ့ ဆံပင်ဖြတ် ဆန္ဒပြကြမူ၊ တူနီးရှားတင်းနစ်မယ် ၂၀၂၂ ဝင်ဘယ်ဒန်ချန်ပီယံ Ons Jabeur၊ ထိုင်းရက်ပ်အဆိုတော် Milli (နာမည်ရင်း Danupha Khanatheerakul) တို့ ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီဆုကို ပေးအပ်တာ ၁၀ နှစ်မြောက်ဖြစ်ပြီး လူမှုအကျိုးပြုလုပ်ငန်းတွေကို စိတ်အားထက်သန်စွာ လုပ်နိုင်သူ၊ ဩဇာလွှမ်းမိုးနိုင်သူအဖြစ် စွမ်းစွမ်းတမံ လုပ်ဆောင်နိုင်တဲ့သူတွေကို မှတ်တမ်းတင်၊ အင်တာဗျူးရိုက်ကူး ချင့်တွက်ပြီးမှ ဘီဘီစီရဲ့ World Service Languages Teams အယ်ဒီတာအဖွဲ့က ရွေးချယ်ပေးအပ်တာ ဖြစ်ပါတယ်လို့လည်း သိရပါတယ်။

========================

 

📌📌 ၃။ တိုင်းရင်းသားမဟာမိတ်တွေနဲ့ PDF ကို နည်းပညာ အထောက်အပံ့ပေးမယ့် ကန်အစိုးရရဲ့ NDAA ကို အောက်လွှတ်တော် အတည်ပြုလာ

 

မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီရေး ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်နေတဲ့ တိုင်းရင်းသား လူမျိုးစုအဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ PDF တွေကို လက်နက်မဟုတ်တဲ့ နည်းပညာအကူအညီပေးမယ့် “National Defense Authorization Act” (NDAA) ကို အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော်က အတည်ပြုလိုက်ကြောင်း ဝါရှင်တန်ကလာတဲ့သတင်းကို ကိုးကားပြီး The Irrawaddy သတင်းဌာနက ရေးသားပါတယ်။ ယခုနှစ် NDAA မှာ စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်ပြီး အရပ်ဘက် အုပ်ချုပ်ရေး ပြန်လည်ထူထောင်နိုင်ဖို့ အားပေးတဲ့ မြန်မာစစ်တပ်က စစ်သားဟောင်း (စစ်သား CDM) နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အစီအစဉ်ကိုလည်း ထည့်သွင်းရေးဆွဲထားတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

 

မြန်မာနိုင်ငံကို သင့်လျော်တဲ့ အကူအညီပေးဖို့ အမေရိကန်အစိုးရရဲ့ ၂၀၂၃ ခုနှစ်မှ ၂၀၂၇ ဘဏ္ဍာနှစ်အတွင်း ခွင့်ပြုရန်ပုံငွေတွေ ချမှတ်ပေးသွားမှာဖြစ်ပြီး တိုင်းရင်းသားဒေသတွေမှာ ဖက်ဒရယ်စနစ် ခိုင်မာလာစေဖို့အတွက် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း တိုင်းကို လက်နက်မဟုတ်တဲ့ နည်းပညာ အကူအညီများပေးရေး အပါအဝင် အစီအစဉ် ၇ ခုနဲ့ ထောက်ပံ့ကူညီပေးသွားမှာဖြစ်တယ်လို့ ရေးသားထားပါတယ်။

 

အဲဒီအစီအစဉ်မှာ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့၊ မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီရေး လှုပ်ရှားသူတွေ အကြားမှာ အမိန့်ပေးထိန်းချုပ်ကွပ်ကဲမှုနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတွေ ပိုမိုအားကောင်းခိုင်မာလာစေဖို့ လက်နက်မဟုတ်တဲ့ အထောက်အပံ့တွေ ပေးအပ်သွားမှာပါ။

 

စစ်ကောင်စီရဲ့ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုတွေကို စုံစမ်းစစ်ဆေးရန်နဲ့ မှတ်တမ်းပြုစုနေတဲ့ အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်း၊ တရားမျှတမှု၊ တာဝန်ခံမှုနဲ့ အမှန်တရားများ ထွက်ပေါ်လာစေဖို့ မှတ်တမ်းဆောင်ရွက်နေတဲ့ အရပ်ဘက် အဖွဲ့အစည်း တွေကို အကူအညီပေးရေးတို့ ပါဝင်ပါတယ်။ မတရားဖမ်းဆီးခံထားရတဲ့သူတွေ အခြေခံလွတ်လပ်ခွင့် ရရှိရေး၊ တိုင်းရင်းသား အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ အရပ်ဘက် အဖွဲ့အစည်းအကြား သင့်မြတ်ရေး လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်မယ့် အစီအစဉ်အတွက် လိုအပ်တဲ့အကူအညီတွေကို ပေးသွားဖို့ လည်း ရှိနေပါတယ်။

 

အမေရိကန် အမျိုးသားကာကွယ်ရေး လုပ်ပိုင်ခွင့် အက်ဥပဒေ (NDAA) ကို အမေရိကန်လွှတ်တော်က နှစ်စဉ်ရေးဆွဲ အတည်ပြုလေ့ရှိပြီး အဓိက အမေရိကန်ရဲ့ ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ နှစ်စဉ် အသုံးစရိတ်ချမှတ်ရေး ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ဒီဥပဒေကို အမေရိကန်သမ္မတက လက်မှတ်ထိုးလိုက်ပါက အတည်ဖြစ်ပြီးနောက် ကူညီထောက်ပံ့ရေးလုပ်ငန်းတွေကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်တော့မှာပါ။

 

ဒီနှစ်ရဲ့ NDAA မှာ အမေရိကန်လွှတ်တော်မှာ တင်သွင်းထားတဲ့ Burma Act တခုလုံးကိုပါ ထည့်သွင်းထားတာ တွေ့ရသလို NDAA ဟာ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန် မူဝါဒရဲ့ ရှေ့ပြေးလမ်းညွှန်ချက်ဖြစ်တာကြောင့် အရေးကြီးအခွင့်အလမ်းတွေ ဖွင့်ပေးနိုင်တဲ့ တံခါးပေါက်ဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့လည်း The Irrawaddy သတင်းဌာနက သုံးသပ်ထားပါတယ်။ အဲဒီပြင် စစ်တပ်က မတရားအာဏာသိမ်း၊ အရပ်သား ပြည်သူတွေကို အကြမ်းဖက် နှိပ်စက်သတ်ဖြတ်မှုတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့အစည်းတွေက လုံလောက်တဲ့ ဖိအားပေးမှု၊ ရှုံ့ချမှုတွေ မလုပ်ဆောင်ခဲ့ကြောင်း၊ မြန်မာစစ်တပ်ကို တရုတ်နဲ့ ရုရှားနိုင်ငံက အကာကွယ်ပေးထားတဲ့အတွက် သူတို့အ နေနဲ့ တာဝန်ခံရမယ့်အကြောင်း ကိုလည်း NDAA မှာ ထည့်သွင်းထားပါတယ်။

#RadioNUGLocalNews

#SpringRevolution