10th SEP 2023 - (Ethnic language program-CHO_MΓΌn) by Radio NUG

 


πŸ“Œ (ချင်း တိုင်းရင်းα€žား - MΓΌn α€™ွα€”်း α€˜ာα€žာα€…α€€ား) ထုတ်α€œွှင့်α€™ှု ထစီထစα€₯် ၂၀၂၃ α€…α€€်တင်α€˜ာα€œ ( ၁၀ ) α€›α€€်α€”ေ့ α€”ောα€€်ဆုံးရပြα€Š်တွင်းα€žα€α€„်းα€™ျား 

πŸ“ŒπŸ“Œ ၁။ မင်းတပ်α€™ှာ Cluster α€—ုံးတွေα€”ဲ့ တိုα€€်ခိုα€€်ခံခဲ့α€›α€€ြောင်း Cluster Munition Coalition (CMC) ထုတ်ပြα€”်

 

α€…α€…်α€€ောင်α€…ီတပ်α€€ ပြα€Š်တွင်းα€™ှာ ဆင့်α€€ဲပေါα€€်α€€ွဲပြီး α€–ျα€€်ထားပြင်း Cluster α€—ုံးတွေα€”ဲ့ တိုα€€်ခိုα€€်α€”ေα€α€š်α€œို့ Cluster Munition Coalition (CMC) α€€ ဩဂုတ်α€œ ၃၁ α€›α€€်α€”ေ့ ထုတ်ပြα€”်တဲ့ ထစီရင်ခံα€…ာα€™ှာ α€–ော်ပြပါα€α€š်။

 

α€…α€…်α€€ောင်α€…ီα€Ÿာ ပြα€Š်တွင်းထုတ် α€€α€œα€•်စတာα€—ုံးတွေα€€ို ၂၀၂၁ ခုα€”ှα€…်α€€α€α€Š်းα€€α€”ေ ၂၀၂၃ ခုα€”ှα€…် ဇွα€”်α€œα€‘α€…ောပိုင်းထထိ ချင်း၊ α€€α€šား (ကရင်α€”ီပြα€Š်α€”α€š်) ကရင်α€”ဲ့ α€›ှα€™်းပြα€Š်α€”α€š်တွေထဲ α€œေα€€ြောင်းတိုα€€်ခိုα€€်α€™ှုတွေα€™ှာ α€žုံးတာတွေ့α€›α€α€š်α€œို့ ဆိုပါα€α€š်။

 

မင်းတပ်α€™ြို့α€”α€š်ထဲ ၂၀၂၃ ခုα€”ှα€…် ဧပြီα€œα€€ တိုα€€်ခိုα€€်ခဲ့တဲ့ α€œေα€€ြောင်းတိုα€€်ခိုα€€်α€™ှုα€™ှာα€œα€Š်း Cluster α€—ုံး α€‘α€žုံးပြုခဲ့α€α€š်α€œို့ Cluster Munition Coalition (CMC) α€€ ပြောပါα€α€š်။

 

Cluster α€—ုံးα€Ÿာ ထမြောα€€်၊ α€’ုံးပျံα€”ဲ့ α€œေα€šာဉ်တွေα€‘α€žုံးပြုပြီး ပစ်α€”ိုင်α€žα€œို α€—ုံးα€€ိုα€€ြဲချα€œိုα€€်တဲ့ထချိα€”် α€œေထဲα€™ှာ ပြင်းပြင်းထန်ထန်ဆင့်α€€ဲပေါα€€်α€€ွဲα€™ှုα€–ြα€…်α€”ိုင်ပြီး α€™ြေပြင်ပေါ်α€›ောα€€်ချိα€”်α€™ှာα€œα€Š်း ချα€€်ချင်းမပေါα€€်α€€ွဲα€˜ဲα€™ြေα€™ြှုပ်α€™ိုင်းα€œိုα€™ျိုး α€”ောα€€်α€™ှα€€ွဲတာ‌တွေ α€–ြα€…်α€”ိုင်α€œို့ ထရပ်α€žားတွေထတွα€€် α€…ိုးα€›ိα€™်α€…α€›ာα€–ြα€…်α€α€š်α€œို့α€œα€Š်း ထဲα€’ီထစီရင်ခံα€…ာကတဆင့် ပြောထားပါα€α€š်။

 

Cluster α€—ုံးတွေ တားα€™ြα€…်တဲ့ α€žα€˜ောတူα€Šီချα€€်α€™ှာ ၂၀၂၃ ဇူα€œိုင်α€œα€‘α€‘ိ α€”ိုင်ငံပေါင်း ၁၂၃ α€”ိုင်ငံα€€ α€œα€€်α€™ှတ်α€›ေးထိုးခဲ့ပေα€™α€š့် α€™ြα€”်α€™ာα€”ိုင်ငံထနေα€”ဲ့ တစ်α€”ိုင်ငံα€œုံး ထပစ်ခတ်ရပ်α€…ဲတာ α€™α€›ှိα€žေးα€žα€›ွေ့ α€žα€˜ောတူα€…ာချုပ်α€™ှာ α€œα€€်α€™ှတ်မထိုးထားα€žေးတဲ့ထကြောင်းα€œα€Š်း α€–ော်ပြထားပါα€α€š်။

 

========================

 

πŸ“ŒπŸ“Œ α‚။ ချင်းပြα€Š်α€”α€š် (α€œုံα€”α€š်) ဝန်α€€ြီးα€€ို α€›ာထူးα€€ α€–ြုတ်ချ၊ မတူပီα€—ျူα€Ÿာα€™ှူးα€Ÿောင်း ဝန်α€€ြီးα€žα€…် α€–ြα€…်α€œာ

 

ချင်းပြα€Š်α€”α€š် α€œုံခြုံα€›ေးα€”ှင့် α€”α€š်စပ်‌α€›ေးα€›ာ (α€œုံα€”α€š်) ဝန်α€€ြီး α€—ိုα€œ်α€™ှူးα€€ြီး α€Ÿα€”်ဝင်းထောင်α€€ို α€›ာထူးα€€ α€–α€š်α€›ှားα€–ြုတ်ချပြီး ထရင် မတူပီထထိုင်α€—ျူα€Ÿာα€™ှူးα€Ÿောင်း α€—ိုα€œ်α€™ှူးα€€ြီး α€žိα€”်းထွα€”်းထောင်α€”ဲ့ ထစားထိုးα€α€š်α€œို့ α€…α€…်α€€ောင်α€…ီα€€ α€…α€€်တင်α€˜ာ ၁ α€›α€€်α€”ေ့α€™ှာ ထုတ်ပြα€”်ပါα€α€š်။

 

α€…α€…်α€€ောင်α€…ီတပ်α€”ဲ့ တိုင်းရင်းα€žားα€œα€€်α€”α€€်α€€ိုင်တပ်α€–ွဲ့တွေထကြား တိုα€€်ပွဲဆက်တိုα€€်ပြင်းထန်α€”ေတဲ့ ပြα€Š်α€”α€š်α€œေးခုα€”ဲ့ တိုင်းα€’ေα€žα€€ြီးတခုα€€ α€…α€…်α€€ောင်α€…ီထစိုးရထဖွဲ့ α€œုံခြုံα€›ေးα€”ှင့်α€”α€š်စပ်α€›ေးα€›ာဝန်α€€ြီး ၅ ဦးα€€ို ပြောင်းα€œဲα€œိုα€€်တာပါ။

 

ကချင်ပြα€Š်α€”α€š် α€œုံα€”α€š်ဝန်α€€ြီး α€—ိုα€œ်α€™ှူးα€€ြီး ထောင်α€€ြα€Š်α€œα€„်းထစား α€—ိုα€œ်α€™ှူးα€€ြီး α€€ျော်α€žူα€›၊ α€€α€šား (ကရင်α€”ီ) ပြα€Š်α€”α€š် α€œုံα€”α€š်ဝန်α€€ြီး α€—ိုα€œ်α€™ှူးα€€ြီး α€™ြင့်ဝေထစား α€—ိုα€œ်α€™ှူးα€€ြီး α€žα€”်းα€…ိုးထောင်၊ ကရင်ပြα€Š်α€”α€š် α€œုံα€”α€š်ဝန်α€€ြီး α€—ိုα€œ်α€™ှူးα€€ြီး α€™ျိုးမင်းα€”ောင်ထစား α€—ိုα€œ်α€™ှူးα€€ြီး မင်းα€žူα€€ျော်၊ ချင်းပြα€Š်α€”α€š် α€œုံα€”α€š်ဝန်α€€ြီး α€—ိုα€œ်α€™ှူးα€€ြီး α€Ÿα€”်ဝင်းထောင်ထစား α€—ိုα€œ်α€™ှူးα€€ြီး α€žိα€”်းထွα€”်းထောင်α€”ဲ့ α€™α€”္α€α€œေးတိုင်း α€”α€š်α€œုံဝန်α€€ြီး α€—ိုα€œ်α€™ှူးα€€ြီး α€€ျော်α€€ျော်မင်းထစား α€—ိုα€œ်α€™ှူးα€€ြီး α€”ေα€œα€„်းα€…ိုးတို့α€€ို ပြောင်းα€œဲခန့်ထားတာα€œို့ α€…α€…်α€€ောင်α€…ီα€˜α€€်α€€ ထုတ်ပြα€”်ထားပါα€α€š်။

 

α€›ာထူးα€–α€š်α€›ှားခံα€›α€žူ α€—ိုα€œ်α€™ှူးα€€ြီး α€Ÿα€”်ဝင်းထောင်α€Ÿာ ၂၀၁၇ α€€ ဝန်α€€ြီးα€”ေα€›ာα€›α€šူထားα€žူα€–ြα€…်ပြီး ၆ α€”ှα€…်ထကြာα€™ှာ α€›ုတ်တရက်α€–ြုတ်ချခံα€œိုα€€်ရတာ α€–ြα€…်ပါα€α€š်။

 

α€—ိုα€œ်α€™ှူးα€€ြီး α€žိα€”်းထွα€”်းထောင်ကတော့ ၂၀၂၁ α€™ေα€œα€œα€š်α€€ မင်းတပ်α€™ြို့ထနီးα€–ြα€…်ပွားတဲ့ တိုα€€်ပွဲα€™ှာ α€…α€…်α€€ောင်α€…ီα€˜α€€် ထရှα€€်တကွဲ α€›ှုံးα€”ိα€™့်α€žွားတဲ့α€–ြα€…်စဉ်α€”ဲ့ပတ်α€žα€€်ပြီး α€›ာထူးချခံရတဲ့α€žα€α€„်း ထွα€€်ပေါ်α€œာပေα€™α€š့် ၁၈ α€œα€€ျော်ထကြာα€™ှာ ချင်းပြα€Š်α€”α€š် α€œုံα€”α€š်ဝန်α€€ြီးα€‘α€žα€…် α€–ြα€…်α€œာပါα€α€š်။

 

၂၀၂၁ ထာဏာα€žိα€™်းα€™ှုα€”ောα€€်ပိုင်း တိုα€€်ပွဲပြင်းထန် α€”ေα€›ာα€’ေα€žα€ွေα€™ှာ α€…α€…်ဆင်α€›ေး တာဝန်α€šူတဲ့ α€…α€…်ဆင်α€›ေးထထူးထဖွဲ့α€™ှူး၊ α€…α€…်တိုင်းα€™ှူးα€”ဲ့ တပ်α€™α€™ှူးတွေα€€ို ထနားပေးတာ၊ α€œဲα€œှα€š်ခန့်ထပ်တာα€™ျိုးα€€ို α€…α€…်α€€ောင်α€…ီα€€ α€™α€€ြာခဏ ပြုα€œုပ်α€”ေပါα€α€š်။

 

========================

 

πŸ“ŒπŸ“Œ αƒ။ မင်းတပ်α€™ှာ ပင်မဆက်α€žွα€š်α€›ေးတာဝါတိုင် α€™ိုးα€€ြိုးထိα€™ှα€”်ပြီး α€α€š်α€œီα€–ုα€”်း ဆက်α€žွα€š်α€›ေးα€œိုင်းα€™ျား ပြတ်တောα€€်α€”ေ

 

မင်းတပ်α€™ြို့ပေါ်α€™ှာα€›ှိတဲ့ ဆက်α€žွα€š်α€›ေးတာဝါတိုင်α€€ို α€…α€€်တင်α€˜ာα€œ ၂ α€›α€€်α€”ေ့ α€€ α€™ိုးα€€ြိုးထိα€™ှα€”်တာα€€ြောင့် α€™ြို့α€”α€š်တွင်းα€™ှာα€›ှိတဲ့ α€α€š်α€œီα€–ုα€”်း ဆက်α€žွα€š်α€›ေးα€œိုင်းတွေ ပြတ်တောα€€်α€”ေα€α€š်α€œို့ α€žိရပါα€α€š်။ 

 

ပင်α€™ ဆက်α€žွα€š်α€›ေးတာဝါတိုင် ထိခိုα€€်α€žွားတာα€–ြα€…်α€œို့ မင်းတပ်α€™ြို့တွင်း၊ α€™ြို့α€”α€š်တွင်းα€™ှာα€›ှိတဲ့ α€€ျေးα€›ွာတွေ ထပါထဝင် α€šောα€’ေα€ž တချို့α€”ေα€›ာတွေα€™ှာ CDMA 450 , CDMA 800 α€”ဲ့ GSM α€œိုင်းတွေ ပြတ်တောα€€်α€”ေတာ α€–ြα€…်α€α€š်α€œို့ မင်းတပ် α€™ြို့α€”α€š် α€žα€α€„်းရင်းα€™ြα€…်တစ်α€₯ီးα€–ြα€…်တဲ့ HKL Mindat α€€ ၎င်းα€›ဲ့ α€œူα€™ှုα€€ွα€”်α€›α€€်ထကောင့်α€™ှာ α€›ေးα€žား‌α€–ော်ပြထားပါα€α€š်။

 

α€‘α€œားတူပဲ α€€α€”်ပက်α€œα€€်α€™ြို့α€”α€š်α€”ဲ့ ဆောα€™ြို့α€”α€š် တချို့α€™ှာα€œα€Š်း α€–ုα€”်းα€œိုင်းတွေ ပြတ်တောα€€်α€œျα€€်α€›ှိα€”ေတာပါ။ ပြα€”်α€œα€Š်ပြင်ဆင်α€–ို့ ထချိα€”်α€€ြာα€™ြင့်α€”ိုင်ပြီးα€›α€€်α€žα€္တပတ် (၂) ပတ်α€€α€”ေ (၁) ထထိα€€ြာα€™ြင့်α€”ိုင်α€α€š်α€œို့ α€žိရပါα€α€š်။ 

 

α€Ÿိုတစ်α€”ေ့α€€ ထမျိုးတွေα€”ဲ့ α€…α€€ားပြောချင်α€œို့ မင်းတပ် α€˜α€€်α€€ို α€–ုα€”်းဆက်တာ α€œုံးဝ α€™α€›α€˜ူး၊ ၁၀ α€šောα€€်α€œောα€€်α€€ို ခေါ်တာ၊ တစ်α€™ြို့α€œုံး α€–ုα€”်းပိတ်ထားတာα€œား α€™α€žိα€˜ူး ဆိုပြီးတောင် တွေးα€™ိα€α€š်။α€œို့ α€™α€”္α€α€œေးα€™ြို့α€™ှာ α€”ေထိုင်တဲ့ ချင်းတိုင်းရင်းα€žား တစ်α€₯ီးα€€ The Mindat Post α€€ို ပြောပါα€α€š်။ 

 

မင်းတပ်α€™ြို့α€”α€š်α€™ှာ ၂၀၂၁ ခုα€”ှα€…် α€…α€€်တင်α€˜ာ α€œα€†α€”်းပိုင်းα€€α€α€Š်းα€€ ထင်တာα€”α€€်α€”ဲ့ α€α€š်α€œီα€–ုα€”်း ဆက်α€žွα€š်α€›ေးα€œိုင်းတွေ α€–ြတ်တောα€€်ခံခဲ့ရတာ α€–ြα€…်ပြီး ပြα€Š်α€žူα€œူထုထတွα€€် α€€ျα€”်းα€™ာα€›ေး, α€œူα€™ှုα€›ေး, α€…ီးပွားα€›ေး, α€•α€Šာα€›ေးစတဲ့ ကဏ္ဍတွေα€™ှာ ထခက်ထခဲပေါင်းα€…ုံ ရင်ဆိုင်α€”ေα€€ြရပါα€α€š်။ 

 

========================

 

πŸ“ŒπŸ“Œ α„။ ချင်းပြα€Š်α€”α€š်α€™ှာ α€…α€…်α€€ောင်α€…ီတပ်စခန်းα€žိα€™်းα€™ှု ၉ α€€ြိα€™် α€–ြα€…်ပွားခဲ့α€α€š်α€œို့ NUG ပြော

 

ထာဏာα€žိα€™်းα€€ာα€œα€‘α€ွင်း ချင်းပြα€Š်α€”α€š်α€™ှာ α€…α€…်α€€ောင်α€…ီတပ်စခန်း α€…ီးနင်းα€žိα€™်းပိုα€€်α€›α€›ှိα€™ှု ၉ α€€ြိα€™် α€–ြα€…်ပွားခဲ့α€α€š်α€œို့ MoD NUG α€›ဲ့ ထုတ်ပြα€”်ချα€€်α€™ှာ α€–ော်ပြပါα€α€š်။

 

(α€…α€€်တင်α€˜ာ ၇ α€›α€€်α€”ေ့) ထုတ်ပြα€”်တဲ့ ပြα€Š်α€žူ့ ခုခံတွα€”်းα€œှα€”်α€…α€…် ၂ α€”ှα€…်ပြα€Š့် ပြα€Š်α€žူα€œူထုα€€ို ထစီရင်ခံတဲ့α€…ာတမ်းα€™ှာ ထခုα€œို α€–ော်ပြထားတာပါ။

 

ပြီးခဲ့တဲ့ ၂ α€”ှα€…်α€€ျော်ထတွင်းα€™ှာ ချင်းပြα€Š်α€”α€š်ထနှံ့α€™ှာ α€…α€…်α€€ောင်α€…ီစခန်းα€žိα€™်းα€™ှုတွေα€”ဲ့ထတူ တိုα€€်ပွဲပေါင်း ၅၅၀ α€€ျော် α€–ြα€…်ပွားခဲ့α€α€š်α€œို့ ပြောပါα€α€š်။

 

α€”ောα€€်ပြီးတော့ တနိုင်ငံα€œုံးထတိုင်းထတာα€”ဲ့ α€…α€…်α€€ောင်α€…ီစခန်းα€žိα€™်းα€™ှုပေါင်း ၁၃၅ α€€ြိα€™်α€–ြα€…်ပွားခဲ့α€α€š်α€œို့α€œα€Š်း ထဲα€’ီထစီရင်ခံα€…ာα€€ ဆိုပါα€α€š်။

 

α€…α€…်α€€ောင်α€…ီတပ်စခန်းα€žိα€™်းပိုα€€်α€›α€›ှိα€™ှု ၉ α€€ြိα€™်α€€ို α€‘α€žေးα€…ိပ် α€–ော်ပြမထားပေα€™α€š့် ထန်α€α€œα€”်α€™ြို့တွင်းတပ်စခန်း α€žိα€™်းပိုα€€်α€™ှု၊ α€œုံα€œဲα€›်တပ်စခန်းα€žိα€™်းပိုα€€်α€™ှု၊ မင်းတပ်ခရိုင် α€™α€€ွီထိα€™်α€”ူးα€™ြို့တပ်စခန်း α€žိα€™်းပိုα€€်α€™ှု၊ မတူပီα€™ြို့α€”α€š် α€›ှေ့တန်း α€€ာကင်းတပ်စခန်း ဝင်α€›ောα€€်α€…ီးနင်းα€™ှု၊ α€–α€œα€™်းα€™ြို့α€”α€š် α€žီးα€˜ွာα€œ်တပ်စခန်းတိုα€€်ခိုα€€်α€™ှုα€”ဲ့ α€—ားα€›်ထထိုင်စခန်း α€…ီးနင်းα€žိα€™်းပိုα€€်α€™ှုထပါထဝင် တွα€”်းဇံ α€’ါα€›်ခိုင်းတပ်စခန်း α€žိα€™်းပိုα€€်α€–ျα€€်ဆီးα€™ှုတွေ ချင်းပြα€Š်α€”α€š်ထတွင်း α€–ြα€…်ပွားခဲ့ပါα€α€š်။

 

NUG α€›ဲ့ ထစီရင်ခံα€…ာα€™ှာ α€Ÿားခါး - α€–α€œα€™်းထကြား ချွα€”်α€€ျုံးα€›ွာα€™ှာ CNA α€”ဲ့ CDF ပူးပေါင်းတပ်α€–ွဲ့α€€ EE-9 Cascavel α€žံချပ်α€€ာα€šာဉ် ၂ α€…ီး α€€ို ချေα€™ှုα€”်းα€”ိုင် α€–ျα€€်ဆီးα€”ိုင်တဲ့ထကြောင်းပါ α€–ော်ပြထားပါα€α€š်။

 

α€œα€€်α€”α€€်α€€ိုင်ပစ်ခတ်α€™ှု စတင်α€œာတဲ့ ၂ α€”ှα€…်α€€ျော်ထတွင်းα€™ှာ α€…α€…်α€€ောင်α€…ီတပ်α€˜α€€် α€žေဆုံး ပျα€€်α€…ီးတာα€™ျားα€žα€œို ချင်းတော်α€œှα€”်α€›ေးပူးပေါင်းတပ်α€–ွဲ့တွေα€”ဲ့α€’ေα€žα€ံပြα€Š်α€žူတွေα€˜α€€်α€™ှာα€œα€Š်း ထိခိုα€€်ဆုံးα€›ှုံးα€™ှုတွေα€™ျားα€…ွာ α€›ှိα€”ေပါα€α€š်။

 

α€’ါ့ထပြင် α€…α€…်α€€ောင်α€…ီ α€™ီးα€›ှို့α€–ျα€€်ဆီးတဲ့ ချင်းပြα€Š်α€”α€š်α€€ ထိα€™်‌ခြေထရေထတွα€€်α€Ÿာ ၁၆၃၀ကျော်α€”ေပြီး α€…α€…်α€€ိုင်းတိုင်းα€”ဲ့ α€™α€€ွေးတိုင်းပြီးရင် ပျα€€်α€…ီးα€™ှုထများဆုံးα€–ြα€…်α€α€š်α€œို့ Data for Myanmar α€€ ၂၀၂၃ ဩဂုတ်α€œα€†α€”်းပိုင်းထုတ်ပြα€”်တဲ့ α€…ာတမ်းα€™ှာ α€–ော်ပြထားပါα€α€š်။

 


#RadioNUGLocalNews

#SpringRevolution

Share:

No comments:

Post a Comment