9th SEP 2023 - (Ethnic language program-CHO_DAAI) by Radio NUG

 

📌 (ချင်း တိုင်းရင်းသား - Daai ဒိုင်ရ် ဘာသာစကား) ထုတ်လွှင့်မှု အစီအစဥ် ၂၀၂၃ စက်တင်ဘာလ ( ၉ ) ရက်နေ့ နောက်ဆုံးရပြည်တွင်းသတင်းများ 

📌📌 ၁။ မတူပီမှာ ၂ ဖက် ထိတွေ့ပစ်ခတ်မှု ပြန်စ

 

ချင်းကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (မတူပီ) နဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်အကြား ထိတွေ့ပစ်ခတ်မှု ပြန်လည် ဖြစ်ပွားနေတယ်လို့ သိရပါတယ်။

 

စက်တင်ဘာ ၄ ရက် မနက်ပိုင်းက မတူပီ - ပလက်ဝလမ်းမပေါ် တည်ရှိတဲ့ စစ်ကောင်စီ ခမရ (၃၀၄) တပ်ရင်းကို သွားရောက် တိုက်ခိုက်ခဲ့တာလို့ ချင်းကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (မတူပီ) ရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြပါတယ်။

 

မိနစ် ၃၀ ဝန်းကျင်ကြာတဲ့ ဒီပစ်ခတ်မှုမှာ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် တချို့ထိခိုက် ဒဏ်ရာရတယ်လို့ ပြောပါတယ်။

 

ပြီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင်နှောင်းပိုင်းကလည်း မတူပီမှာ စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံ ဒုရဲအုပ်အဆင့်ရှိသူ ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်တဦးကို လက်နက်အပြည့်အစုံနဲ့ ဖမ်းမိတဲ့ ဖြစ်စဉ် ဖြစ်ပွားထားပါသေးတယ်။

 

========================

 

📌📌 ၂။ ချင်းပြည်နယ်မှာ စစ်ကောင်စီတပ်စခန်းသိမ်းမှု ၉ ကြိမ် ဖြစ်ပွားခဲ့တယ်လို့ NUG ပြော

 

အာဏာသိမ်းကာလအတွင်း ချင်းပြည်နယ်မှာ စစ်ကောင်စီတပ်စခန်း စီးနင်းသိမ်းပိုက်ရရှိမှု ၉ ကြိမ် ဖြစ်ပွားခဲ့တယ်လို့ MoD NUG ရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြပါတယ်။

 

စက်တင်ဘာ ၇ရက်နေ့ ထုတ်ပြန်တဲ့ ပြည်သူ့ ခုခံတွန်းလှန်စစ် ၂ နှစ်ပြည့် ပြည်သူလူထုကို အစီရင်ခံတဲ့စာတမ်းမှာ အခုလို ဖော်ပြထားတာပါ။

 

ပြီးခဲ့တဲ့ ၂ နှစ်ကျော်အတွင်းမှာ ချင်းပြည်နယ်အနှံ့မှာ စစ်ကောင်စီစခန်းသိမ်းမှုတွေနဲ့အတူ တိုက်ပွဲပေါင်း ၅၅၀ ကျော် ဖြစ်ပွားခဲ့တယ်လို့ ပြောပါတယ်။

 

နောက်ပြီးတော့ တနိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာနဲ့ စစ်ကောင်စီစခန်းသိမ်းမှုပေါင်း ၁၃၅ ကြိမ်ဖြစ်ပွားခဲ့တယ်လို့လည်း အဲဒီအစီရင်ခံစာက ဆိုပါတယ်။

 

စစ်ကောင်စီတပ်စခန်းသိမ်းပိုက်ရရှိမှု ၉ ကြိမ်ကို အသေးစိပ် ဖော်ပြမထားပေမယ့် ထန်တလန်မြို့တွင်းတပ်စခန်း သိမ်းပိုက်မှု၊ လုံလဲရ်တပ်စခန်းသိမ်းပိုက်မှု၊ မင်းတပ်ခရိုင် မကွီအိမ်နူးမြို့တပ်စခန်း သိမ်းပိုက်မှု၊ မတူပီမြို့နယ် ရှေ့တန်း ကာကင်းတပ်စခန်း ဝင်ရောက်စီးနင်းမှု၊ ဖလမ်းမြို့နယ် သီးဘွာလ်တပ်စခန်းတိုက်ခိုက်မှုနဲ့ ဗားရ်အထိုင်စခန်း စီးနင်းသိမ်းပိုက်မှုအပါအဝင် တွန်းဇံ ဒါရ်ခိုင်းတပ်စခန်း သိမ်းပိုက်ဖျက်ဆီးမှုတွေ ချင်းပြည်နယ်အတွင်း ဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။

NUG ရဲ့ အစီရင်ခံစာမှာ ဟားခါး - ဖလမ်းအကြား ချွန်ကျုံးရွာမှာ CNA နဲ့ CDF ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့က EE-9 Cascavel သံချပ်ကာယာဉ် ၂ စီး ကို ချေမှုန်းနိုင် ဖျက်ဆီးနိုင်တဲ့အကြောင်းပါ ဖော်ပြထားပါတယ်။

 

လက်နက်ကိုင်ပစ်ခတ်မှု စတင်လာတဲ့ ၂ နှစ်ကျော်အတွင်းမှာ စစ်ကောင်စီတပ်ဘက် သေဆုံး ပျက်စီးတာများသလို ချင်းတော်လှန်ရေးပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့တွေနဲ့ ‌ဒေသခံပြည်သူတွေဘက်မှာလည်း ထိခိုက်ဆုံးရှုံးမှုတွေများစွာ ရှိနေပါတယ်။

 

ဒါ့အပြင် စစ်ကောင်စီ မီးရှို့ဖျက်ဆီးတဲ့ ချင်းပြည်နယ်က အိမ်‌ခြေအရေအတွက်ဟာ ၁၆၃၀ ‌ကျော်နေပြီး စစ်ကိုင်းတိုင်းနဲ့ မကွေးတိုင်းပြီးရင် ပျက်စီးမှုအများဆုံးဖြစ်တယ်လို့ Data for Myanmar က ၂၀၂၃ ဩဂုတ်လဆန်းပိုင်းထုတ်ပြန်တဲ့ စာတမ်းမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

 

========================

 

📌📌 ၃။ အာဆီယံလူထုဖိုရမ်က စစ်ကောင်စီကို အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အဖြစ် ကြေညာ

 

အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၊ ဂျာကာတာမှာ စက်တင်ဘာ ၁ ရက်ကစပြီး ၃ ရက်ကြာကျင်းပခဲ့တဲ့ အာဆီယံလူထုဖိုရမ် APF 2023 ကနေ မြန်မာစစ်ကောင်စီတပ်ကို အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အဖြစ် သတ်မှတ်ကြေညာတဲ့အကြောင်း ဘီဘီစီမြန်မာပိုင်းရဲ့ သတင်းတပုဒ်မှာ ဖော်ပြပါတယ်။

 

အာဏာသိမ်းကာလမှာ စစ်ကောင်စီက အင်တာနက်ဖြတ်တောက်တာ၊ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေ ဆက်တိုက်လုပ်နေတာ၊ လူသားမျိုးနွယ်တွေပေါ် စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေကို ကျူးလွန်နေတဲ့အကြောင်း ထည့်ပြောထားပြီး ဒီလုပ်ရပ်တွေက ဒေသတွင်းတည်ငြိမ်ရေးကို ခြိမ်းခြောက်နေတာကြောင့် အခုလို ကြေညာရတာလို့ ဆိုပါတယ်။

 

ဒီဖိုရမ်မှာ ဘရူနိုင်း၊ ကမ္ဘောဒီးယား၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ လာအို၊ မလေးရှား၊ ဖိလစ်ပိုင်၊ စင်ကာပူ၊ ထိုင်း၊ တီမောလက်စ်နဲ့ ဗီယက်နမ်စတဲ့ အာဆီယံဒေသတွင်းနိုင်ငံတွေက အရပ်ဘက်အဖွဲ့တွေ ပါဝင်တယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။

 

ASEAN People’s Forum ဟာ အာဆီယံ အလှည့်ကျ ဥက္ကဋ္ဌနိုင်ငံက ကျင်းပရတာဖြစ်သလို အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေက အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေ စုဝေးပြီး နှစ်စဉ်ကျင်းပတဲ့ ဖိုရမ်ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။

 

========================

 

📌📌 ၄။ မင်းတပ်မှာ Cluster ဗုံးတွေနဲ့ တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရကြောင်း Cluster Munition Coalition (CMC) ထုတ်ပြန်၊ Cluster ဗုံး အသုံးပြုနေတာ ချက်ချင်းရပ်ဖို့ အဲဒီအဖွဲ့က တောင်းဆို

 

စစ်ကောင်စီတပ်က ပြည်တွင်းမှာ ဆင့်ကဲပေါက်ကွဲပြီး ဖျက်အားပြင်း Cluster ဗုံးတွေနဲ့ တိုက်ခိုက်နေတယ်လို့ Cluster Munition Coalition (CMC) က ဩဂုတ်လ ၃၁ ရက်နေ့ ထုတ်ပြန်တဲ့ အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြပါတယ်။

 

စစ်ကောင်စီဟာ ပြည်တွင်းထုတ် ကလပ်စတာဗုံးတွေကို ၂၀၂၁ ခုနှစ်ကတည်းကနေ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇွန်လအစောပိုင်းအထိ ချင်း၊ ကယား (ကရင်နီပြည်နယ်)၊ ကရင်နဲ့ ရှမ်းပြည်နယ်တွေထဲ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေမှာ သုံးတာတွေ့ရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

 

မင်းတပ်မြို့နယ်ထဲ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဧပြီလက တိုက်ခိုက်ခဲ့တဲ့ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုမှာလည်း Cluster ဗုံး အသုံးပြုခဲ့တယ်လို့ Cluster Munition Coalition (CMC) က ပြောပါတယ်။

 

Cluster ဗုံးဟာ အမြောက်၊ ဒုံးပျံနဲ့ လေယာဉ်တွေအသုံးပြုပြီး ပစ်နိုင်သလို ဗုံးကိုကြဲချလိုက်တဲ့အချိန် လေထဲမှာ ပြင်းပြင်းထန်ထန်ဆင့်ကဲပေါက်ကွဲမှုဖြစ်နိုင်ပြီး မြေပြင်ပေါ်ရောက်ချိန်မှာလည်း ချက်ချင်းမပေါက်ကွဲဘဲ ‌မြေမြှုပ်မိုင်းလိုမျိုး နောက်မှကွဲတာ‌တွေ ဖြစ်နိုင်လို့ အရပ်သားတွေအတွက် စိုးရိမ်စရာဖြစ်တယ်လို့လည်း အဲဒီအစီရင်ခံစာကတဆင့် ပြောထားပါတယ်။

 

Cluster ဗုံးတွေ တားမြစ်တဲ့ သဘောတူညီချက်မှာ ၂၀၂၃ ဇူလိုင်လအထိ နိုင်ငံပေါင်း ၁၂၃ နိုင်ငံက လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပေမယ့် မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ တစ်နိုင်ငံလုံး အပစ်ခတ်ရပ်စဲတာ မရှိသေးသရွေ့ သဘောတူစာချုပ်မှာ လက်မှတ်မထိုးထားသေးတဲ့အကြောင်းလည်း ဖော်ပြထားပါတယ်။

 

#RadioNUGLocalNews

#SpringRevolution