30 Dec 2024 - (Ethnic language program-Matupi) by The Matupi Times

📌 (ချင်း တိုင်းရင်းသား - Matupi ) ထုတ်လွှင့်မှု အစီအစဥ် ၂၀၂၄ ဒီဇင်ဘာလ ( ၃၀ ) ရက်နေ့ ရပြည်တွင်းသတင်းများ

📌📌 1. မင်းတပ်မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲတွင် မုံရွာခရိုင်တပ်ရင်း(၃)က ရဲဘော် (၇) ဉီး ကျဆုံး

 

The Matupi Times ဒီဇင်ဘာ ၂၇ ရက်။

ချင်းပြည်နယ် မင်းတပ်မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၁ ရက်နေ့တွင် အပြီးသတ် သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပြီး လက်နက်ခဲယမ်းနှင့်အတူ စစ်သုံ့ပန်းများစွာကိုလည်း ဖမ်းဆီးနိုင်ခဲ့သည်။၎င်းတိုက်ပွဲအတွင်း မုံရွာခရိုင် အမှတ်(၃)တပ်ရင်းမှ ရဲဘော်(၇)ဦးလည်း ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကစီရရှိရေးအတွက် အသက်ပေးလှူခဲ့တယ်လို့  သိရသည်။"မင်းတပ်မြို့သိမ်းစစ်ဆင်ရေးမှာ မုံရွာခရိုင်အမှတ်(၃)တပ်ရင်းမှရဲဘော်(၇)ယောက်ပေးဆပ်ကျဆုံးခဲ့ရပြီး ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကစီရရှိရေးအတွက် အသက်ကိုပဓာနမထားပဲ အောင်ပွဲတွေရရှိအောင် ပေးဆပ်တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့တဲ့ ရဲဘော်(၇)ဦးကိုလည်း ဦးညွှတ်ဂုဏ်ပြုအလေးနီပြုပါတယ်"လို့ မုံရွာခရိုင် အမှတ်၃တပ်ရင်း ကထုတ်ပြန်ပါတယ်။မုံရွာခရိုင်အမှတ်(၃)တပ်ရင်းမှ ရဲဘော်များအားလုံးရဲ့ မလျော့သောဇွဲနဲ့ ယနေ့အချိန်ထိ လိုချင်သောပန်းတိုင်မရောက်မချင်းဆက်လက်ပြီး ကြိုးစားနေမည်ဖြစ်ကြောင်းနွေဦးတော်လှန်ရေးမိဘပြည်သူများကို သစ္စာကတိပြုအပ်ပါတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

 

========================

 

📌📌 2. CDF- Asho မှ အမ်းမြို့သို့ ဉီးတည်လာသော စစ်ကြောင်းကို ပိတ်ဆို့တိုက်ခိုက်ရာ စစ်သား(၁၇)ဉီး အရှင်ဖမ်းမိ

 

The MatupiTimes ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်။

မကွေးတိုင်း၊ ငဖဲမြို့နယ်၊ အမ်း-ပဒါန်း လမ်းပိုင်းတွင် အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်သို့ ဦးတည် ချီတက်နေသည့် စစ်တပ် စစ်ကြောင်း ၂ ခုကို ၃ ရက်ဆက် ပိတ်ဆို့ တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်သား ၁၇ ဦးအရှင်မိပြီး လက်နက်ခဲယမ်းများ သိမ်းဆည်းရရှိကာ တပ်ပျက်၍ ထွက်ပြေးနေသော စစ်သားများကိုလည်း လိုက်လံဖမ်းဆီးနေကြောင်း Chin Defence Force – Asho တပ်ဖွဲ့မှ တာဝန်ရှိသူ ဆလိုင်းရိုးချင်းက ရန်ကုန်ခေတ်သစ် သတင်းဌာနထံသို့ ပြောဆိုမှုအရ သိရသည်။ 

 

ဒီဇင်ဘာလ ၂၅ ရက်မှ ၂၇ ရက်နေ့ထိ အမ်းမြို့နယ်၊ အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် (နပခ) ကို အကြမ်းဖက် စစ်သား အင်အား ၉၀ ခန့်ပါဝင်သော စစ်ကြောင်း ၂ ကြောင်းကို အမ်း-ပဒါန်း လမ်းမအနီး၊ ပျဉ်းဝ စစ်ဆေးရေးဂိတ် အနောက်ဘက်မီတာ ၁၅၀၀ ကျော်ခန့်တွင် ချင်းကာကွယ်ရေးတပ် - အရှို ( CDF - Asho ) က ပိတ်ဆို့ တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ယင်း တိုက်ခိုက်မှု အတွင်း စစ်ကောင်စီ တပ်သားတချို့ အသာတကြည် လက်နက်အပ် အလင်းဝင်သူများရှိခဲ့ပြီး တချို့မှာ တပ်ပျက်၍ ခြေဦးတည်ရာ ထွက်ပြေးသွားကြောင်း၊ အဆိုပါ ထွက်ပြေးလွတ်မြောက်သွားသော စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များကို လိုက်လံ တိုက်ခိုက်ရာ ၃ ရက်တာအတွင်း ၁၇ ဦး ထပ်မံ လက်ရ ဖမ်းဆီးနိုင်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။ထို့ပြင် အလင်းဝင်ရောက်ခဲ့သောစစ်ကောင်စီ တပ်သားများနှင့် ဖမ်းဆီးရမိသော စစ်ကောင်စီ တပ်သားများထံမှ လက်နက်ခဲယမ်းအများအပြားနှင့် စစ်အသုံးအဆောင်များစွာလည်း သိမ်းဆည်းရရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

"ထွက်ပြေး လွတ်မြောက်နေတဲ့ စစ်ကောင်စီ တပ်သား များရှိနေပြီး လက်ရှိထိ နယ်မြေရှင်းလင်းရေး ဝင်နေရဆဲမို့ ပြည်သူတွေပါ ပူးပေါင်းပေးဖို့ လည်း တောင်းဆိုထားပါတယ်။ အလင်းဝင်လာသူတွေနဲ့ ဖမ်းဆီး ရမိသူတွေရောရဲ့ စကားသံများအရ စစ်ကောင်စီဘက်မှာ ရပ်တည်ချင်သူ စစ်တိုက်ချင်သူမရှိ စိတ်ဓာတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အတော်လေး အားနည်းနေကြောင်းလည်း သိရသည်။

 

========================

 

📌📌 3. မတူပီ- မီဇိုးရမ်းလမ်းကို မတူပီ တပ်မဟာ-၁ က ပြန်လည်ပြင်ဆင်

 

The Matupi Times ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်နေ့တွင် ChinLand Defence Force – Matupi (Brigate -1) က မတူပီ- မီဇိုးရမ်ကားလမ်းကို ပြင်ဆင်ပြီး သွားလာနိုင်ပြီဖြစ်ကြောင်း သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။ သို့သော် အိန္ဒိယနိုင်ငံ မီဇိုးရမ်ပြည်နယ်အထိတော့ မရသေးကြောင်းနဲ့ လောလောဆယ် မြို့ပေါ်-  ဆီနိုင်းတပ်ရင်းဒေသအတွင်းသာ ရသေးကြောင်း ဒေသခံများထံမှ သိရသည်။

မီဇိုးရမ်းဘက်သွားလာနိုင်ရန်အတွက် လွီဗန်းကျေးရွာတွင် ချင်းလဲန်းကောင်စီဝင် မတူပီတပ်မဟာ-၂ မှ လမ်းပိတ်တာကြောင့် ပြည်သူများ အခက်ခဲများစွာကြုံတွေ့နေရပြီး မီဇိုရမ်းမှ မတူပီသို့ ပြန်ချင်သော သူများစွာရှိသော်လည်း ကွေ့ပတ်ပြီး သွားနေရတာကြောင့် လမ်းစရိတ်ငွေ ကြီးမြင့်တာကြောင့် ယခုထိ မပြန်နိုင်သေးသောသူများလည်း ရှိတယ်။ မတူပီမြို့နယ်၊ ရေဇွာဘက်တွင် စစ်ဘေးရှောင်သောပြည်သူများ နေရပ်ပြန်ချင်သော်လည်း ရေဇွာမြို့တွင် ချင်းလဲန်းကောင်စီတပ်မှ ဖြတ်သန်းခွင့်မပေးတာကြောင့် လက်ရှိအချိန်ထိ မပြန်နိုင်သေးကြကြောင်း သိရသည်။ ၂၀၂၄ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၀ရက်နေ့တွင် Chinland Defence Force – Matupi (Brigate -2) မှ မတူပီ-ဟားခါးလမ်း၊မတူပီ -မီဇိုးရမ်းလမ်းနှင့် မတူပီ-ပလက်ဝလမ်းတို့ကို အကန့်အသတ်မရှိ ပိတ်ထားကြောင်း ကြေညာခဲ့ရာ လက်ရှိအချိန်ထိ ၆လကြာ မဖွင့်သေးတာဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

 

========================

 

📌📌 4. အိန္ဒိယ-မြန်မာ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ခွင့် ပြည်လည်တင်းကျပ်မည်

 

The Matupi  Times ဒီဇင်ဘာ ၂၆ ရက်။

■ အိန္ဒိယ-မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံ နယ်နိမိတ်တစ်လျှောက်က ဒေသခံတိုင်းရင်းသားတွေကို လွတ်လွတ်လပ်လပ် သွားလာခွင့်ပေးထားတဲ့ အစီအစဉ်ကို အိန္ဒိယအစိုးရက ပြန်လည်တင်းကျပ်တော့မယ်လို့ မဏိပူရ်ပြည်နယ် ဝန်ကြီး အန်န် ဘီရန် ဆင်းက ပြောတဲ့အကြောင်း India Today NE သတင်းက ဒီဇင်ဘာလ ၂၆ ရက်နေ့က ဖော်ပြပါတယ်။

 

အိန္ဒိယအစိုးရဟာ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ နယ်စပ်ဒေသက တိုင်းရင်းသားတွေကို အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင်းကို ဗီဇာမလိုပဲ ၁၆ ကီလိုမီတာအထိ ခရီးသွားခွင့်ပေးထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အခုနောက်ပိုင်းမှာတော့ ဒေသတွင်း ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မှုနဲ့လုံခြုံရေးပြဿနာကြောင့် ဒီလိုသွားလာခွင့်ပေးထားတာကို ပြန်ပြီးတင်းကျပ်ဖို့ တောင်းဆိုမှုတွေ ဖြစ်လာတာဖြစ်ကြောင်း သတင်းက ဆိုပါတယ်။

 

အခုအချိန်မှာ အိန္ဒိယအရှေ့မြောက်ပြည်နယ်အချို့ရဲ့ တောင်းဆိုမှုကြောင့် အရင်က နှစ်နိုင်ငံကြား လွတ်လွတ်လပ်လပ်သွားလာခွင့်ပေးထားတဲ့ အစီအစဉ်ကို အိန္ဒိယပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနက နိုင်ငံတကာ စံနှုန်းတွေနဲ့အညီ ဖြစ်အောင် ပြင်ဆင်သွားမှာ ဖြစ်တယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ အိန္ဒိယဘက်ကို ကူးသန်းသွားလာချင်ရင် ပတ်စ်ပို့နဲ့ဗီဇာတွေလျှောက်ပြီးမှ လာလို့ရမှာ ဖြစ်တယ်လို့ သူက ပြောပါတယ်။

 

အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်၊ မဏိပူရ်ပြည်နယ်နဲ့ နာဂလန်းပြည်နယ်တွေမှာ နိုင်ငံခြားသား ဝင်ထွက်ခွင့်အတွက် ဝင်ခွင့်ကြိုတင်လျှောက်ပြီးမှ ခွင့်ပြုဖို့ အိန္ဒိယဗဟိုအစိုးရက ကန့်သတ်လိုက်တာကို စိုးရိမ်မှုတွေရှိကြောင်း အိန္ဒိယနယ်စပ်မှာ နေထိုင်တဲ့ မြန်မာစစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေက ဆိုပါတယ်။

 

အိန္ဒိယဗဟိုအစိုးရက ဝင်ခွင့်ကန့်သတ်လိုက်တဲ့ ပြည်နယ်တွေထဲမှာ မြန်မာဘက်အခြမ်းက ချင်းပြည်နယ်၊ မကွေးတိုင်းနဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်းက တိုက်ပွဲကြောင့် နေရပ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးလာတဲ့ စစ်ဘေးဒုက္ခသည် ခုနစ်သောင်းနီးပါး ရှိနေတယ်လို့ အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းတွေက ပြောပါတယ်။

 

========================

 

📌📌 5. ဘိန်းစိုက်ပျိုးမှု အမြင့်ဆုံးအချိန်ကို ရောက်ရှိနေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ချင်းပြည်နယ် မြောက်ဘက်လည်း ပါဝင်နေ

 

The Matupi Times ဒီဇင်ဘာ ၂၆ ရက်။

■ မြန်မာနိုင်ငံဟာ ကမ္ဘာ့ဘိန်းစိုက်ပျိုးမှု အမြင့်ဆုံးနိုင်ငံအဖြစ် ဆက်လက်ရပ်တည်နေဆဲဖြစ်ပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ်မှာ မူးယစ်ဆေးဝါး သိမ်းဆည်းရရှိမှု အများဆုံး နှစ်တစ်နှစ်လည်း ဖြစ်လာပါတယ်။

 

ကမ္ဘာတစ်ဝန်းမှာ ဘိန်းစိုက်ပျိုးမှု အများဆုံးအဖြစ် ရပ်တည်ခဲ့တဲ့ အာဖဂန်နစ္စတန်ဟာ ၂၀၂၂ ခုနှစ်ကစလို့ ဘိန်းစိုက်ပျိုးမှု တိုက်ဖျက်ရေးလုပ်ငန်းတွေ ဆောင်ရွက်လာပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံဟာ ကမ္ဘာ့ဘိန်းစိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်မှု ထိပ်ဆုံးစားရင်မှာ ရောက်လာတယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂ မူးယစ်ဆေးဝါးနဲ့ ရာဇဝတ်မှုနှိမ်နင်းရေးအဖွဲ့ (UNODC) က ပြောဆိုထားပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၃ မှာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဘိန်းစိုက်ပျိုးမှုဧရိယာ ဟက်တာ ၄၇၀၀၀ ရှိခဲ့ရာကနေ ၂၀၂၄ မှာ လေးရာခိုင်နှုန်း လျော့ကျခဲ့ပေမဲ့ ကမ္ဘာ့ဘိန်းစိုက်ပျိုးမှု အမြင့်ဆုံးနိုင်ငံအဖြစ် ဆက်ရှိနေဆဲပဲလို့ ကုလသမဂ္ဂ မူးယစ်ဆေးဝါးနဲ့ ရာဇဝတ်မှုနှိမ်နင်းရေးအဖွဲ့ (UNODC) ရဲ့ ဒီဇင်ဘာ ၁၂ ရက် နေ့ထုတ်ပြန်တဲ့ အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြပါတယ်။

 

မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံးရဲ့ ၈၈ ရာခိုင်နှုန်းဟာ ရှမ်းပြည်နယ်မှာ အများဆုံး ဘိန်းစိုက်ပျိုးတာဖြစ်ပြီး ထုတ်လုပ်မှု ဗဟိုချက်မဖြစ်နေတယ်လို့ UNODC က ဆိုပါတယ်။ အိန္ဒိယနယ်စပ် ချင်းပြည်နယ်မှာတော့ ၂၀၂၄  ခုနှစ်မှာ ဘိန်းစိမ်း တစ်ပိဿာကို  မြန်မာကျပ်ငွေ သိန်း ၇၀ ကနေ သိန်း ၁၂၀ အထိရတာကြောင့် ဘိန်းကိုပိုစိုက်လာကြတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။

UNODC ရဲ့စစ်တမ်းတွေအရ ချင်းပြည်နယ်မှာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွင်း ဘိန်းစိုက်ပျိုးမှု ၁၈ ရာခိုင်နှုန်းအထိ တိုးလာတယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။ ချင်းပြည်နယ် တွန်းဇံနဲ့ တီးတိန်မြို့တွေမှာ ဘိန်းကိုတစ်နှစ်မှာ နှစ်ကြိမ်အထိ စိုက်ပျိုးလာကြပြီး တောင်သူ တစ်ယောက်ကို သုံးဧကကနေ ဧကသုံးဆယ်ကျော်အထိ ပိုစိုက်လာတယ်လို့ ချင်းပြည်နယ် တွန်းဇံမြို့နယ်က ဘိန်းစိုက်တောင်သူတွေက ပြောပါတယ်။

 

ပြီးခဲ့တဲ့ အောက်တိုဘာလကုန်ပိုင်းမှာတော့ ချင်းပြည်နယ် တီးတိန်မြို့နယ်အတွင်းက ဘိန်းစိုက်ခင်း ဧက ၂၀ ကျော်ကို ဇိုလဲန်းပြည်သူ့ရဲတပ်ဖွဲ့ (People's Police Force-Zoland) နဲ့ ဇိုလဲန်းပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF-Zoland) တို့ ပူးပေါင်းဖျက်ဆီးခဲ့တယ်လို့ ချင်းကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေက သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ ဘိန်းအစားထိုးသီးနှံတွေ စိုက်ပျိုးနိုင်ဖို့ခက်ခဲတာ၊ ထွက်ရှိတဲ့ သီးနှံတွေရောင်းချဖို့ အခက်အခဲရှိတာ၊ အိန္ဒိယဈေးကွက်ကြီးမားတာကြောင့် ချင်းပြည်နယ်မှာ ဘိန်းစိုက်ပျိုးမှုက ဆက်ရှိနေဦးမယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။

#RadioNUGLocalNews

#SpringRevolution