1st OCT 2023 - (Ethnic language program-CHO_DAAI) by Radio NUG

📌 (ချင်း တိုင်းရင်းသား - Daai ဒိုင်ရ် ဘာသာစကား) ထုတ်လွှင့်မှု အစီအစဥ် ၂၀၂၃ အောက်တိုဘာလ ( ၁ ) ရက်နေ့ နောက်ဆုံးရပြည်တွင်းသတင်းများ 

📌📌 ၁။ မင်းတပ်၊ အရှေ့ပြင်မှာ စစ်တပ်ထောင်တဲ့ မိုင်းပေါက်ပြီး အမျိုးသားတစ်ဦးသေဆုံး၊ ဇနီးဖြစ်သူ ပြင်းထန် ဒဏ်ရာရ

 

မင်းတပ်မြို့၊ အရှေ့ပြင်ရပ်ကွက် ဝမ္မသူးမောင်းပန်းခြံအနီးမှာ စစ်ကောင်စီထောင်ထားတဲ့ နင်းမိုင်း စက်တင်ဘာ ၂၆ ရက် မနက်အစောပိုင်းက ပေါက်ကွဲပြီး အမျိုးသား ၁ ဦး သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။

 

တောင်ယာခင်းသွားမယ့် အသက် ၆၀ ဝန်းကျင်အရွယ် အဲဒီအမျိုးသားနဲ့အတူ ဇနီးဖြစ်သူပါ ကြီးကြီးမားမား ထိခိုက်ထားတယ်လို့ အရှေ့ပြင်ရပ်ကွက်မှာ နေထိုင်နေသူက ပြောပါတယ်။

 

“မနက် ၁၀ နာရီဝန်းကျင်ပဲ ပေါက်ကွဲသံ ကြားလိုက်တယ်၊ ပြီး‌တော့ သူတို့ကို လူနာတင်ကားနဲ့ ခေါ်သွားတာတွေ့လိုက်တယ်။ နောက်မှ မိုင်းနင်းမိတယ်လို့ သိရတာ။” လို့ ဆိုပါတယ်။

 

အမျိုးသားဖြစ်သူ သေဆုံးကြောင်း ကြားသိရပေမယ့် ဇနီးဖြစ်သူ ထိခိုက်မှုဒဏ်ရာအတိမ်အနက်ကို အတိကျမသိရသေးဘူးလို့ နောက်ထပ် ဒေသခံတဦးက ပြောပါတယ်။

 

“တပ်ထဲက ဆေးရုံဖြစ်ဖို့‌ များပါတယ်။ ခေါ်သွားကြတာ၊ လောလောဆယ်နေ့လယ်ပိုင်းထိ ဘာမှပြန်မကြားရသေးဘူး။” လို့ ဆိုပါတယ်။

 

(စက်တင်ဘာ ၂၆ ရက်) က စစ်ကောင်စီထောင်ထားတဲ့ မိုင်းကြောင့် ထိခိုက်သေဆုံးရသူတွေဟာ ဘဝသစ်ရပ်ကွက်ဘက်က တောင်သူဇနီးမောင်နှံတွေလို့ သိရပြီး သားဖြစ်သူကိုလည်း စစ်ကောင်စီက စွပ်စွဲဖမ်းဆီးထားတယ်လို့ သတင်းထွက်နေပါတယ်။

 

သားဖြစ်သူ ဖမ်းဆီးခံရတဲ့သတင်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး The Mindat Post အနေနဲ့ သီးခြား အတည်မပြုနိုင်သေးပါဘူး။

 

ချင်းကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (မင်းတပ်) ကတော့ မြို့ပေါ်မှာ ပြည်သူတွေအနေနဲ့ သွားလာတာ အထူးသတိပြုနေထိုင်ဖို့ကိုပဲ ၂၀၂၃ အစောပိုင်းကစပြီး ဆက်တိုက်နှိုးဆော်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

 

မြို့ပေါ်နေပြည်သူတွေ ဝမ်းရေးအတွက် မဖြစ်မနေ သွားလာရုန်းကန်နေရတာရှိသလို တချို့ကလည်း မူးရူးပြီး အကြောင်းမဲ့ သွားလာနေတာ ရှိနေသေးတယ်လို့ အသက် ၆၀ ကျော် ဒေသခံတဦးက ပြောပါတယ်။ 

 

ပြီးခဲ့တဲ့ လပိုင်းကလည်း မင်းတပ် တောင်ပုလုကျောင်းနဲ့ ခလရ ၂၇၄ တပ်ရင်းအကြားမှာ စစ်ကောင်စီမိုင်းပေါက်ကွဲပြီး အသက် ၂၀ ကျော် အမျိုးသားတဦး ခြေထောက်တဖက် ဆုံးရှုံးထားတာရှိတယ်လို့ The Mindat Post က စုံစမ်းသိရှိထားပါတယ်။

 

မင်းတပ်မှာ အခု စက်တင်ဘာလအစောပိုင်းလောက်ကစပြီး စစ်တပ်အင်အားဖြည့်ထားသလို စစ်ကောင်စီခန့်ထားတဲ့ ချင်းပြည်နယ် ဝန်ကြီးခရီးစဉ်ရှိတယ်လို့ သတင်းထွက်ပေါ်နေပါတယ်။

 

========================

 

📌📌 ၂။ CNC - Mindat နဲ့ မီဇိုရမ် ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် တွေ့ဆုံ

 

ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ (မင်းတပ်) Chin National Council - Mindat တာဝန်ရှိသူတွေကို မီဇိုရမ် ပြည်နယ် ဝန်ကြီးချုပ် ဇိုရမ်းထန်ငါက လက်ခံ တွေ့ဆုံခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။

 

၂၀၂၃ စက်တင်ဘာအစောပိုင်းက အလွတ်သဘော တွေ့ဆုံခဲ့ကြတာလို့ Chin National Council - Mindat တာဝန်ရှိသူ ဆလိုင်းယောမာန်က The Mindat Post ကို ပြောပါတယ်။

 

“အလွတ်သဘော တွေ့တာပါ၊ အဓိက စစ်ရှောင်အရေး ပြောဖြစ်တယ်၊ နောက်ပြီး မူးယစ်ဆေးဝါး သယ်ယူနေတာမျိုးကို ဘယ်လိုတားဆီးဖို့ဆိုတာမျိုးလည်း ပါတယ်။” လို့ ‌ပြောပါတယ်။

 

စစ်ဘေးဒဏ်ကြောင့် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာသူတွေကို မီဇိုရမ်ပြည်နယ် အစိုးရအနေနဲ့ အကူအညီတွေပေးနေသလို ဆက်လက် ပံ့ပိုးသွားမယ့်အကြောင်း ဒီတွေ့ဆုံပွဲအတွင်း အပြန်အလှန် ပြောဆိုကြတယ်လို့  ဆိုပါတယ်။

 

မြန်မာပြည်ဘက်က တရားမဝင် မူးယစ်ဆေးဝါးသယ်ယူပြီး ရောင်းဝယ်နေတာတွေကို ဒေသအဖွဲ့အစည်းတွေအနေနဲ့ ဘယ်လိုတားဆီးဖို့ပါ ဆွေးနွေးဖြစ်တယ်လို့ ဆလိုင်းယောမာန်က ဆက်ပြောပါတယ်။

 

“ခုကာလ နယ်စပ်မှာ မူးယစ်ဆေးတွေ ဖမ်းတာမနည်းဘူး၊ ဒါမျိုးကို ဘယ်လို တားဆီးရမလဲ ဆိုတာမျိုးပေါ့။” လို့ ပြောသွားပါတယ်။

 

မြန်မာပြည်ဘက်ခြမ်းက သယ်ယူလာတဲ့ မူးယစ်ဆေးဝါးတွေကို မီဇိုရမ်ပြည်နယ် အာဏာပိုင်တွေက ၂ နိုင်ငံနယ်စပ်မှာ တရားခံတွေနဲ့အတူ ဖမ်ဆီးတာ နေ့စဉ်နဲ့အမျှ ရှိနေတဲ့အကြောင်း မီဇိုရမ်ဘက်က လာတဲ့ သတင်းတွေမှာ တွေ့ရပါတယ်။

 

လူဦးရေ ၁ သန်းခွဲနီးပါး နေထိုင်တဲ့ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်မှာ မြန်မာစစ်ကောင်စီရဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေကြောင့် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်တဲ့ စစ်ဘေးဒဏ်သင့် ချင်းတိုင်းရင်းသား ၅ သောင်းဝန်းကျင်အထိ ရှိနေပါတယ်။

 

မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ခရိုင်၊ ကော်မရှင်နာရုံးကတော့ စစ်ရှောင်တွေအနေနဲ့ ဒေသအစိုးရထံက အသိအမှတ်ပြုမှု မရှိဘဲ စီးပွားရေးလုပ်ငန်း မလုပ်ဖို့၊ ဥပဒေကို ဆန့်ကျင်တဲ့ ပစ္စည်းတွေ တင်သွင်းရောင်းချတာ မလုပ်ကိုင်ဖို့နဲ့ အစိုးရရဲ့ အသိအမှတ်ပြုမှု၊ ခွင့်ပြုချက် မပါဘဲ အိမ်ခြံမြေ၊ ဝယ်ယူခွင့် မရှိကြောင်း ထုတ်ပြန် ကြေညာထားပါတယ်။

 

========================

 

📌📌 ၃။ မင်းတပ်မှာ စစ်ကောင်စီတပ်က အင်အား ထပ်ဖြည့်၊ ၂ ဖက် စစ်ရေး တင်းမာ

 

မင်းတပ်မြို့ပေါ်အခြေစိုက် အမှတ် ၂၇၄ ခြေလျင်တပ်ရင်းမှာ စစ်ကောင်စီက အင်အားထပ်ဖြည့်နေတယ်လို့ ချင်းကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (မင်းတပ်) က စက်တင်ဘာ ၂၄ ရက်နေ့ သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။

 

စစ်ကောင်စီ အသစ်ခန့်အပ်လိုက်တဲ့ ချင်းပြည်နယ်ဝန်ကြီး ခရီးစဉ်ရှိတာကြောင့် အခုလိုအင်အား ထပ်ဖြည့်တာလို့ ဆိုပါတယ်။

 

လက်ရှိ မင်းတပ်မြို့ထဲမှာ နေထိုင်နေသူတွေကတော့ မြို့တွင်းမှာ ပုံမှန်ထက် အစစ်ဆေး တင်းကျပ်နေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ 

 

“အရင်ထက် စစ်တာကြမ်းတယ်။ ဖုန်းထဲဖြစ်ဖြစ် မသင်္ကာစရာတွေ ဘာမှမထားရင်‌ အဆင်ပြေမယ်။ မိုးချုပ်လာပြီဆို ပစ်တာခတ်တာက ပုံမှန်ပဲ။” လို့ တယ်လီဖုန်း အဆက်သွယ်ရတဲ့ စက်တင်ဘာ ၁၉ ရက်နေ့က ပြောပါတယ်။

 

၂၀၂၃ စက်တင်ဘာအစောပိုင်းမှာ ချင်းပြည်နယ် လုံ/နယ်ဝန်ကြီးအဆင့်ကို အပြောင်းလဲလုပ်ထားပြီး မြို့နယ်တိုင်းကို ပြန်လည်ထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့ စစ်ကောင်စီဘက်က အားထုတ် လုပ်ဆောင်နေတာပါ။

 

စစ်ကောင်စီလှုပ်ရှားမှုတွေကို အနီးကပ်စောင့်ကြည့်နေသလို ကာကွယ်‌ရေးတပ်ဖွဲ့ဖက်က မဟာမိတ် အင်အားစုတွေနဲ့အတူ လက်တွဲပြီး စစ်ဆင်ရေး တိုးချဲ့ဆောင်ရွက်သွားဖို့ ရှိလာမယ့်အကြောင်း ချင်းကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (မင်းတပ်) ပြန်ကြားရေး တာဝန်ခံက The Mindat Post ကို ပြောထားပါတယ်။

 

“အားယူထပျံ အောက်ချင်းအားမာန်ကမ်ပိန်းမှာ ပြောခဲ့သလိုပဲ လုပ်နေတာပေါ့နော်၊ ဆက်ပြီးလည်း ကျနော်တို့ မဟာမိတ်တွေနဲ့ ပူးပေါင်းပြီး စစ်ရေးတိုးချဲ့လုပ်ဆောင်သွားဖို့ပေါ့။” လို့ ပြောပါတယ်။

 

စက်တင်ဘာ ၁၈ ရက်နေ့ ဂန့်ဂေါမြို့နယ်၊ ကျောဒေသက စစ်ကောင်စီနဲ့ ပျူစောထီး အထိုင်ချထားတဲ့ ကင်းစခန်းကို တိုက်ခိုက် သိမ်းပိုက်အပြီးမှာ ပြန်ကြားရေး တာဝန်ခံက အခုလို ပြောတာပါ။

 

လက်ရှိ ဒီလိုအခြေအနေတွေမှာ ဒေသကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့နဲ့ ပတ်သက်တယ်ဆိုတဲ့ စွပ်စွဲချက်နဲ့ မြို့ပေါ်နေထိုင်သူတွေ မတရားဖမ်းဆီးခံရမှုတွေလည်း ပိုများလာပါတယ်။

 

ချင်းကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (မင်းတပ်) က ပြည်သူတွေ သတိထားသွားလာနေထိုင်ဖို့နဲ့ စစ်ကောင်စီတပ် အနီးအနားမနေဖို့ကိုပဲ ၂၀၂၃ ဩဂုတ်လနှောင်းပိုင်းမှာ ထုတ်ပြန်ချက်တစောင်နဲ့ အသိပေးထားပါတယ်။

 

========================

 

📌📌 ၄။ စစ်ဘေးရှောင် ကိုယ်ရေးအချက်အလက် ကောက်ယူမှာ မဟုတ်ကြောင်း မီဇိုရမ်ပြည်နယ် အစိုးရ အတည်ပြု

 

မီဇိုရမ်ပြည်နယ်အတွင်း စစ်ဘေးဒဏ်ကြောင့် ထွက်ပြေးခိုလှုံနေထိုင်ရတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားအပါအဝင် အခြားနိုင်ငံသားတွေရဲ့ ကိုယ်ရေးမှတ်တမ်းအချက်အလက် ကောက်ယူတော့မှာ မဟုတ်ဘူးလို့ မီဇိုရမ်ဘက်ကလာတဲ့ သတင်းတွေမှာ ဖော်ပြပါတယ်။

 

(စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက်) ပြုလုပ်တဲ့ မီဇိုရမ် ပြည်နယ်ဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးမှာ အခုလို အတည်ပြုဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြတာလို့ Khonumthung Burmese က ရေးသားပါတယ်။

 

၂၀၂၃ နှစ်လယ်ပိုင်းကာလတွေက ဗဟိုအစိုးရရဲ့ ဖိအားပေးမှုတွေကြောင့် မီဇိုရမ်ပြည်နယ်အတွင်း စစ်ဘေးရှောင်တွေရဲ့ အချက်အလက်ကောက်ယူတာမျိုးရှိခဲ့ပေမယ့် စစ်ရှောင်တွေမှာ မလိုလားအပ်တဲ့ ပြဿနာဖြစ်ပွားလာနိုင်တာကြောင့် ပြည်နယ်အစိုးရဘက်က ဒေတာကောက်ယူမှုကို ရပ်ဆိုင်းလိုက်တာပါ။

 

ဒီအပေါ်မှာ အိန္ဒိယ ဗဟိုအစိုးရဘက်က ဆက်လက်ပြီး ဖိအားပေးတာမျိုးလည်း ရှိနေပါတယ်။

 

စစ်ကောင်စီတပ်ရဲ့ ပစ်မှတ်ထား အကြမ်းဖက်မှုတွေကြောင့် မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ထဲကို ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရတဲ့ မြန်မာစစ်ဘေးရှောင် လူဦးရေ ၅ သောင်းနီးပါးအထိ ရှိနေနိုင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။

 

မီဇိုရမ်ပြည်နယ်အတွင်းတိမ်း‌ရှောင်လာတဲ့ စစ်ဘေးဒဏ်သင့်ပြည်သူတွေကို အကူအညီပေးနေသလို အတတ်နိုင်ဆုံး ဆက်ထောက်ပံ့ပေးသွားဖို့ မီဇိုရမ်ပြည်နယ် ဝန်ကြီးချုပ် ပူးဇိုရမ်ထန်ငါက ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ (မင်းတပ်) တာဝန်ရှိသူတွေကို ၂၀၂၃ စက်တင်ဘာ အစောပိုင်း လက်ခံ တွေ့ဆုံစဉ် ပြောကြားထားပါတယ်။

 

မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ခရိုင်၊ ကော်မရှင်နာရုံးကတော့ စစ်ရှောင်တွေအနေနဲ့ ဒေသအစိုးရထံက အသိအမှတ်ပြုမှု မရှိဘဲ စီးပွားရေး မလုပ်ဖို့၊ ဥပဒေကို ဆန့်ကျင်တဲ့ ပစ္စည်း တင်သွင်းရောင်းချတာ မလုပ်ကိုင်ဖို့နဲ့ အစိုးရရဲ့ အသိအမှတ်ပြုမှု၊ ခွင့်ပြုချက် မပါဘဲ အိမ်ခြံမြေ၊ ဝယ်ယူခွင့်မရှိကြောင်း ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်း ထုတ်ပြန်ကြေညာဖူးပါတယ်။

#RadioNUGLocalNews

#SpringRevolution